Wrong number

Een paar weken geleden besloot ik de Bollywoodfilm PK te kijken, een film waarover ik op Facebook veel omstreden berichten las. Zogeheten Indiase ‘jaagriti’-organisaties reageerden fel op de film. Na het bekijken van de film begrijp ik waarom veel hindoevoorgangers tegen deze film zijn.

PK is een film waarin Aamir Khan een alien speelt die de aarde bezoekt en daar kennismaakt met God en de praktijken rondom religies. Op onschuldige wijze stelt hij hier ook vragen over, zoals wie God is, waar Hij is en waarom wij geloven zoals we dat doen. Vragen die religieuze voorgangers hem niet bepaald in dank afnemen. Zo zet hij vraagtekens bij het verschijnsel dat honderden liters melk over Shiva’s murti worden vergoten, terwijl er zoveel mensen waren die dagenlang niets hebben gegeten of gedronken. Ook zien we PK stappen in de wereld van “puja-marketing”, waarbij hij vele mala’s, tabeeja’s en edelstenen draagt omdat deze geluk zouden brengen en toch tegenslagen ondervond. Wanneer zijn vriend voor zijn neus omkomt in een terroristische aanslag door moslims die beweren hun God en religie te beschermen, stelt hij terecht: “God is zelf de Allerhoogste in het heelal. Hij heeft iedereen geschapen en onderhoudt deze hele wereld en ons allemaal in zijn eentje. Hij kan heus wel zichzelf beschermen. Daar hoeven geen doden voor te vallen onder zijn kinderen.”

In zijn zoektocht naar God doet PK steeds meer van zulke scherpe ontdekkingen waar hij zijn onschuldige vraagtekens of mening bij plaatst. Hij noemt dit soort praktijken “wrong numbers”, omdat zogenaamde tussenpersonen (swami’s, sadhu’s, pandits, baba’s etc.) wegen aanreiken die niet tot God leiden, terwijl men dat wel beweert. Zo zei een beroemde swami tijdens zijn satsang dat een man naar een heilige plaats moest om daar Shiva te vereren en zijn vrouw dan zou genezen. PK stelt hier dat er sprake is van een ‘wrong number’. Immers, God is onze Vader en Moeder, Vriend, Metgezel etc. Als wij iets aan onze ouders vragen, zeggen onze ouders toch ook niet dat we eerst naar een verre plek moeten gaan, daar iets moeten doen en ze dan pas onze wens in vervulling brengen? Wat voor garantie is er bovendien dat de doodzieke vrouw geneest na het bezoek aan de heilige plaats? Zo is dat ook met offeringen: wat voor garantie is er dat, wanneer wij vele rijkdom hebben gedoneerd aan een mandir, tijdens een puja of aan een of andere swami, we dan bereiken wat we wensen?

Zo doet PK als alien steeds weer nieuwe ontdekkingen over diverse praktijken onder het mom van religie. Na kerk, moskee en mandir te hebben bezocht, vele gelukssieraden te hebben gedragen en naar diverse religieuze voorgangers te zijn geweest, komt PK tot de conclusie dat het allemaal marketing is. Overal waar hij aankomt voor hulp, wordt hij immers weer op kosten gejaagd. PK noemt de religies dan ook “bedrijven” en de religieuze voorgangers “managers”. Hoewel dit in India op veel grotere schaal speelt, zag ik veel gelijkenissen met de praktijk in Nederland. Zodra mensen problemen hebben, denken ze meteen aan God en rennen ze naar mandirs, pandits en zogenaamde heiligen en helderzienden. Die maken vervolgens misbruik van de goedgelovigheid van toegewijden. PK blijft echter scherp en zodra hij iets ziet wat volgens hem niet klopt, spreekt hij van een “wrong number”. De actie tegen wrong numbers die in de film wordt opgezet, sprak mij ontzettend aan. Hierbij werd het volk opgeroepen om filmpjes te maken zodra ze een ‘wrong number’ zien.

Wat als wij nu zo’n wrong number campagne zouden starten? Als wij nou eens praktijken van zulke lui vastleggen op video en daar onze kritische noten bij plaatsen? De Nederlandse wet kent dan wel strenge eisen in geval van privacy, maar we kunnen er wel wat mee. Ik heb dit concept al besproken in mijn omgeving en er kwamen al heel wat “wrong numbers” ideeën op. Ik zal ze in de toekomst regelmatig op de site plaatsen. Het is tijd dat we misbruik en oplichting onder het mom van dharma aanpakken. Doe jij mee?