De hardheid van bewust leven

Ik merk dat ook mijn laatste artikel veel reacties heeft losgemaakt. Via mail en telefoon zijn reacties binnengekomen van verbaasde mensen, maar ook van mensen die met ‘aanvullende kritiekpunten’ komen. Bij deze punten valt het me op dat de meeste mensen de nadruk leggen op bepaalde gewoontes en deze fel veroordelen.

Er wordt afkeurend gereageerd over mensen die ‘slechts’ één of twee dagen in de week vegetarisch zijn, mensen die ‘overdreven luxe’ leven, melkgebruikers, pandits wiens mantra-uitspraak slecht is of die rituelen verkeerd verrichten, mensen die vlees eten, mensen die leer dragen… Verbazend is dat ineens iedereen lijkt te weten hoe we volgens de Hindoe Dharma horen te leven. Gedetailleerde handelsvoorschriften komen voorbij. Vegetarisch zijn, diervriendelijk leven, vrijwilligerswerk doen, ouderen verzorgen, elke dag puja doen, één keer per jaar havana… Natuurlijk is het allemaal top als we dat doen. Maar vergeet niet dat we allemaal slechts mensen zijn. Mensen met slechts twee armen en twee benen. Mensen met mogelijkheden en beperkingen. Natuurlijk is het goed om anderen bewust te maken, maar als hindoes generaliseren wij niet en veroordelen wij anderen niet. Als hindoes weten wij dat bewust leven niet makkelijk is, zeker niet in deze tijden en westerse wereld waar voor velen commercie en verlangens boven het ethisch handelen staat.

We horen niet minachtend te reageren naar of over anderen om bevestiging te krijgen van ons eigen handelen of onze eigen zienswijze. Laten we eerst eens naar onszelf kijken. Als we allemaal zulke goede hindoes waren, dan waren we hier niet. Wij hebben allemaal nog een lange weg af te gaan. Als je nagaat dat zelfs Arjuna, die Krishna als vriend had, de hemel niet bereikte door zijn ghamand; hoe zullen wij, verpeste mensen in kaliyuga, dat dan kunnen overwinnen? Of je nu vegetarisch bent, veganistisch of vleeseter… Of je nu vrijwilliger bent of niet… Of je nu zo goed mantra’s kunt reciteren of niet… Of je nu zo belezen bent in de hindoegeschriften of niet… Of je nu ouderen verzorgt of niet… Feit blijft dat we allemaal nog een lange weg te gaan hebben als we écht volgens het hindoeïsme willen leven, want de Hindoe Dharma is een way of life gebaseerd op bewustzijn. Zoals een puzzelstukje nooit de lading van een puzzel kan dekken, zo kan ook een enkel detail van een leefwijze niet het bewustzijn dekken.

Denk er eens over na… We zijn zo erg vastgepind op bepaalde onderwerpen, dat we ons niet lijken te beseffen wat er gebeurt met de wereld om ons heen. We stellen prioriteiten of doen het geleidelijk aan, omdat het een grote stap is om met alles rekening mee te houden. Denk eens aan mensen die lijden aan diverse vormen van geweld, mensen die in armoede leven, mensen die dagelijks in angst leven doordat ze in oorlogsgebieden leven. Naast mensen… Er zijn zoveel dieren die mishandeld worden. De winkels liggen vol met dieronvriendelijke producten. Voedsel, cosmetica, schoonmaakmiddelen, servies, tegels, lijm… In zoveel producten zitten dierlijke stoffen verwerkt en anders worden de producten wel op dieren worden getest of wordt de leefomgeving van dieren of mensen gesloopt t.b.v. de productie. En anders worden mensen wel uitgebuit t.b.v. commerciële doeleinden. Kijk maar eens naar het WK of de uitbuiting van bijvoorbeeld Indiërs en Chinezen. Bewust leven is een enorme verantwoordelijkheid die ontzettend veel discipline vereist. Hoe ver kunnen wij zelf gaan in het bewust en harmonieus leven? Laten we daar eens naar kijken voordat we over anderen beginnen.