Moordenaar zijn van je eigen kind

Vaak krijg ik mailtjes en telefoontjes van jongeren die kampen met psychologische problemen. Ze weten geen houding meer te geven en lijken af te takelen. Kapot gaan ze aan hun situatie. Ik hoef maar “Hoe komt dat?” te vragen en ze barsten in tranen uit. Vaak is de eerste zin die ze zeggen “Ik ben kapot” of “Ik wil niet meer verder”.

Tja, iedereen heeft weleens momenten dat ze het leven niet meer zien zitten, meermaals zelfs. Maar als je een meisje van twaalf dit hoort zeggen – waarvan je zou denken dat ze de wereld nog niet eens heeft gezien – dan denk je er toch wel anders over. Als je even dieper spit naar de oorzaak, dan zie je dat er vaak een laag zelfbeeld speelt.

Het verbaast me eerlijk gezegd niets. Tegenwoordig wordt ieder kind, of het nou Hollands is of Hindoestaans, al vanaf jonge leeftijd onder druk gezet om goed te presteren. Niet alleen op school, maar ook thuis en bij de dansschool of andere vrijetijdsbesteding.

Vaak vraag ik me af of al die ouders en docenten ooit hebben stilgestaan bij de vraag waarom ze die goede prestatie eisen. Wat is de kern van de druk die ze uitoefenen op hun kinderen? Willen ze een kind kennis bijbrengen of willen ze iemand hebben om mee te pronken? Willen ze het kind een gezonde opvoeding geven of mentaal slopen? Ik maak vaker mee dat ouders tegen hun kind schreeuwen, ze slaan of ze vernederen met allerlei harde uitspraken. Wat bereiken ze ermee? Een gedemotiveerd kind dat niet meer normaal kan functioneren? Een gesloopt kind dat aan de drugs en alcohol gaat? Een afgepeigerd kind dat zelfmoord wil plegen?

Het ergste vind ik nog dat die ouders blijven denken dat ze het allemaal goed doen. Die klappen, dat geschreeuw, die harde vernederende woorden… Zij denken dat het allemaal goed is voor het kind. Beseffen ze dan niet dat ieder kind anders is en elk kind z’n eigen talenten heeft? Beseffen ze niet dat het leven geen race is, maar een leerproces waarin je alles stap voor stap moet aanpakken als je iets wilt bereiken? Waarom moeten we in elk onderdeel van ons leven alleen maar racen? Waarom mogen we ons eigen tempo niet aanhouden? Waarom moeten we onszelf voorbij vliegen?

Herkennen die vele ouders hun eigen situatie dan niet in het kind? Herinneren ze zich niet dat ze zelf ooit een kind zijn geweest en hoe vervelend zij het vonden als hun ouders zo tegen ze deden? Of zijn ze allemaal dom?

Sommige kinderen houden ervan om zo goed mogelijk te presteren, voor anderen hoeft dat niet. Bovendien hebben slechts enkelen het talent om altijd voorop te lopen. De rest valt buiten de boot, afgepeigerd en gefrustreerd, wachtend tot iemand ze redt van het nog dieper zinken in een diepe oceaan.

En dan nog te bedenken dat de druk nog groter wordt wanneer het kind faalt. Meestal komt dat doordat de ouders hun gemiste kansen waargemaakt willen zien door hun kind. Daardoor zinkt het kind nog dieper. In extreme gevallen trekt het zijn/haar zuurstofmasker los, wat leidt tot een mogelijke zelfdoding. Wat een klapper, moordenaar zijn van je eigen kind!

Tip: bekijk de films 3 Idiots en Taare Zameen Par.