Wat klopt en wat niet?

“Als je geen puja doet, krijg je ongeluk.” “Je moet geen slangen of spinnen doden, want ze kunnen je familieleden zijn geweest.” “Nee Ranjita, je wordt in een bepaalde kaste geboren.” “Wij zijn van de kaste gosaai.” “Als de ouders niet getrouwd zijn, mogen ze de moeran sanskar van hun kind niet verrichten.” “Ongetrouwde meisjes mogen geen sindoor en hardi offeren of aanraken.”

Wie heeft gelijk?

Dagelijks word ik weer gek van de vele dogma’s die ik hoor. Mensen hechten zich vaak te zeer aan hun eigen opvattingen. Ze zijn zo overtuigd van hun eigen gelijk, dat ze er helemaal naar leven. Ze gaan helemaal op in hun eigen opvattingen. Dit, ten eerste: zonder erbij stil te staan waarom ze die opvattingen eigenlijk hebben. Het meestvoorkomende antwoord is: “Ik heb het zo meegekregen van mijn ouders” of “De pandit heeft het gezegd”.

En ten tweede: zonder te beseffen dat we allemaal slechts mensen zijn, hoe kunnen we DE waarheid in handen hebben? We denken allemaal dat we de waarheid in handen hebben. In feite heeft iedereen z’n eigen werkelijkheid. De werkelijkheid is niet zoals die is, maar zoals wij die waarnemen en willen waarnemen. Dat wil niet zeggen dat elke werkelijkheid of elk geloof fout is. Nee, maar heb tenminste begrip voor elkaar!

We zijn niet zo verschillend

Het verschil tussen ons mensen is niet zo groot als we vaak denken. We passen allemaal een beetje dezelfde trucjes toe. We zijn opgevoed op een bepaalde manier, we zijn iets gaan geloven, we verbinden er allerlei conclusies aan… Onderling verschillen die dingen heel erg. Maar in de manier van hoe ze tot stand komen, zijn ze eigenlijk allemaal hetzelfde. Dat laat een soort gemeenschappelijkheid zien waar mensen zich eigenlijk in bevinden.

Wat is waar?

Wat waar is en wat waar wordt gevonden, is afhankelijk van onze eigen ideeënwereld. Het is maar net wat voor betekenis je eraan geeft.

Nu kun je het onze ouderen natuurlijk niet kwalijk nemen, want vroeger had je nog niet zoveel mogelijkheden om aan kennis te komen. Als je vroeg waarom iets zo was, was je brutaal en kreeg je op je donder. Sommige pandits waren zelfs zo erg, dat ze meteen begonnen te vloeken. En het nare is dat de vloeken vaak uitkwamen. Gelukkig zijn de pandits van tegenwoordig over het algemeen een stuk vriendelijker en meer open.

“Je kunt nooit nagaan of iets klopt. Het enige dat verifieerbaar is, is of iets helpt om je doel te bereiken.” (filosoof Rob Wijnberg)

Het is belangrijk om te weten dat Hindoes geen centrale autoriteit hebben. De Sanatana Dharma heeft geen vaste bepaling van de geloven, rituele oefeningen of sociale structuur. Er zijn natuurlijk vele stromingen (sampradaaya’s) met vele prominente leraren (aachaarya’s), maar dat gezag breidt zich slechts uit over een kleine groep aanhangers. Geloven en rituelen binnen de Sanatana Dharma verschillen per sampradaaya en per geografische omgeving, en lopen dus zeer uiteen. Daarnaast heeft iedereen zijn eigen visie op en interpretatie van de kennis die de geschriften ons geven. Daarom is het onmogelijk om te bepalen welke informatie de juiste is. Een individu kan het voor zichzelf bepalen, maar niemand kan er een algemene uitspraak over doen. Je kunt niet rechtlijnig zeggen: “Dit klopt en dat niet.”

Conclusie

Sta stil bij wat je gelooft en waarom je dat gelooft! Durf je geloven te betwijfelen. Durf erover te discussiëren. En wat voor jou uit de bus komt, dat gaat juist voor je zijn! Denk niet dat Bhagvaan je zal straffen. Nee, kennis vergaren is gyaan yoga, en dus een goede zaak. We worden gestraft op onze onwetendheid en slechte activiteiten, niet op daden die Bhagvaan aanbeveelt. Bovendien: Bhagvaan is onze Vader en Moeder. Ze gaan heus niet met een trishool achter ons aanzitten! Nee, als we vervelend zijn, krijgen we een pak slaag. Maar zolang we ons bezighouden met goede activiteiten, zal Hun liefde, genade en zegen altijd bij ons blijven.