Overal om ons heen worden mensen ziek, gaan mensen dood en zijn er mensen die lijden; fysiek, emotioneel of psychisch. PATS, het leven kan zomaar even ingrijpen, en dat slaat soms als een donderslag in je gevoel.

Niet alleen ouderen vechten met hun gezondheid en vallen weg; zelfs de jongste kinderen zie je vechten voor hun leven. Sommige mensen worden zelfs zomaar even uit het leven gegrepen. De vorige avond nog een gezellige tijd gehad, de volgende ochtend in zijn slaap overleden. Of een ongeluk dat een persoon uit het leven grijpt.

In één ogenblik kan het leven zomaar voorbij zijn. De afgelopen zomer is dat besef meerdere keren tot mij doorgedrongen. Tijdens mijn trektochten in de Himalaya’s ben ik meerdere keren gevallen en weggegleden; ik had in een ravijn dood kunnen vallen. Dat heeft mij enorm aan het denken gezet over mijn leven tot nu toe.

Natuurlijk had ik al lang het gevoel dat mijn leven anders moest, maar ergens had ik altijd ook het gevoel dat ik tijd had om dat “andere leven” te realiseren. Maar dat heb ik eigenlijk helemaal niet. Het leven is geen garantie, en geluk ook niet. We weten niet wanneer het voorbij is. Voor hetzelfde geld lig ik morgen dood in de goot; wie weet.

Mijn gevoel van urgentie om écht te leven is nu alleen maar groter geworden. Ik wil genieten, me niet meer zorgen hoeven maken over werk en geld, zeker niet voor een toekomst die mij nooit beloofd is. Ik wil niet meer leven om te werken. Ik wil het leven kunnen leiden zoals ík dat wil. Mijn besluit staat dan ook vast: ik ga níet meer terug naar een leven vol saaie, dooie boel.

Zoals André Hazes jr. zingt:

Leef, alsof het je laatste dag is
Leef, alsof de morgen niet bestaat
Leef, alsof het nooit echt af is
En leef, pak alles wat je kan

Ik weet dat het makkelijker gezegd is dan gedaan. Het blijft een heel proces en het kost veel tijd en energie om het te realiseren. Het vraagt immers een heel andere leefstijl en mentaliteit dan de “normen” van de Nederlandse maatschappij. Dat schrikt velen af. Veel mensen deinzen dan ook niet terug om te zeggen dat ze mijn leefwijze slecht, belachelijk, onder de maat en onrealistisch vinden.

Waar ik vooral tegenaan loop, is al die bemoeienis van mensen om me heen die me weer terug in het “druk, druk, druk” en “leven om te werken” willen duwen en klagen over mijn veganistische en minimalistische leefstijl. Ondertussen wel steeds die verhalen hoe moeilijk het leven allemaal is en hoeveel geld alles kost etc. Af en toe krijg ik echt even een dip van al die negatieve energie.

Maar ik ben een sterke vrouw die weet wat ze wil en als ik iets echt graag wil, dan ga ik ervoor. Ik heb alle ballast uit mijn leven verwijderd, om mezelf vrijer te maken en meer betekenis te geven aan mijn leven. Ik heb mijn vaste contract opgezegd en ben drie maanden lowbudget gaan backpacken en mezelf gaan deprogrammeren door spirituele reizen en activiteiten.

Sinds ik terug ben, neem ik de kwaliteit van mijn leven nog kritischer onder de loep en ben ik continu op zoek naar manieren om meer vrije tijd te hebben, gelukkiger te zijn, gezonder te zijn en de kwaliteit van relaties te verhogen. Meer voldoening uit mijn leven halen door minder spullen, minder meuk en meer leuk, meer kwaliteit en een beter leven.

Sinds twee weken ben ik weer langzaam mijn eigen bedrijf aan het hervatten en begonnen met werken. Tot nu toe lukt het goed om de balans te behouden. Ik werk niet veel uren (mijn lichaam moet nog steeds herstellen en acclimatiseren), er moet nog veel geregeld worden en ik verdien nog geen maandinkomen, maar ik heb tijd en energie over voor de dingen die echt belangrijk zijn in het leven.

Goh, ik leef…..

Het is inmiddels anderhalve maand geleden dat ik op Schiphol landde. Ik weet het gevoel nog goed. Mijn hoofd zweefde nog ergens in de zevende hemel, ik had volop energie en ik was ongeduldig om naar huis te gaan en mijn nieuwe leven te starten, want zo voelde het… Alsof ik herboren was.

Maar langzaam aan kwam mijn hoofd steeds meer terug van het zweven en begon ik vooral veel onrust en verwarring te voelen. Ik besefte niet waar ik eigenlijk was: “Oke, ik ben terug, maar is dit nu een droom of realiteit?” Met het vliegtuig was ik inmiddels allang geland in Nederland, maar mijn hoofd, geest en gevoel hadden veel tijd nodig gehad om goed te landen.

Ondertussen waren er allerlei leuke ontwikkelingen in mijn omgeving. Hoogzwangere vriendinnen, babyshowers, kraamvisites, een huwelijk, verjaardagen, housewarmings, mensen die willen afspreken… Prachtig, maar ook voelde het zo onwerkelijk, alsof het allemaal een droom was, of een roze wolk waarin ik leefde.

Wat ook erg onwerkelijk voelde, was mijn enorme vermoeidheid. In India heb ik zoveel trektochten in de bergen gedaan, vele avonturen beleefd en onverwachte gebeurtenissen meegemaakt. Ik was niet moe te krijgen. Maar sinds ik terug ben in Nederland, was ik continu moe en sliep ik zelfs door al mijn wekkers heen, soms tot wel 14 uur lang. Elk beetje was al snel teveel.

Het was enorm wennen. Het weer, het ritme, de mensen, de mentaliteit, het huishouden, verplichtingen, de drukte….. Op zich ben ik maar drie maanden weggeweest, wat niet opweegt tegen de bijna 27 jaar dat ik in Nederland woon, zou je denken. Maar het contrast met drie maanden vol vrijheid, prachtige plekken, overheerlijk eten en allerlei avonturen is enorm.

Ik had vooral veel moeite met opruimen, het huishouden en de discipline om te koken, iets lekkers te bedenken om te eten, goed te eten en drinken, naar yogalessen te gaan, dingen te doen en in beweging te blijven. Ik was ontzettend moe, wilde vooral slapen, had enorm heimwee en wilde alleen maar terug naar die prachtige plaatsen in de Himalaya.

Ik wilde naar Chandratal Lake, waar ik op 2 km afstand was en gewoon niet naartoe kon hiken omdat ik te ziek was geworden. Ik wilde een helikoptervlucht doen boven Rohtang Pass en de magische Himalaya van boven bekijken. Ik wilde naar Ladakh om te kamperen op die plek waar een scène uit 3 Idiots is opgenomen… (je begrijpt wel dat ik mijn volgende reis dus al heb gepland)

Na een paar weken besloot ik milder te zijn voor mezelf en mezelf de tijd te geven om rustig na te genieten, goed te landen, niet stil te zitten, me te focussen op weer starten met werken en het beste te halen uit het feit dat ik nu weer thuis ben. Dat viel niet altijd mee, want ik wilde (zoals gewoonlijk) veel meer doen dan ik aankon.

Maar uiteindelijk lukte het steeds meer om een focus te krijgen. Sinds een week heb ik mijn slaapritme terug, vandaag heb ik eindelijk twee goede, volle maaltijden gegeten (de eerste keer sinds ik terug ben), ik maak korte wandelingen, ben langzaam mijn eigen bedrijf aan het hervatten en ondertussen werk ik eraan om van mijn huis een thuis te maken.

De roze wolk herinneringen van India lijkt nu te vervagen en ik lijk nu eindelijk met beide benen op de (Nederlandse) grond te staan. De rust keert langzaam terug en ik begin weer te beseffen waar ik ben en wat er allemaal gaande is. Dit terugkomen voelt soms net als een innerlijke reis op zichzelf. Nog steeds kom ik mezelf regelmatig tegen. Maar nu trotseer ik alles met een lach en ben ik lief voor mezelf.

Ondertussen komen sinds vorige week de aanvragen voor janma kundali’s, persoonlijke ontwikkelingssessies, zakelijke sparringssessies, communicatieadvies en websites weer binnen. De signalen zijn duidelijk. Het is nu echt tijd om het werk te hervatten en te doen waar ik goed in ben. Maar het zal niet meer de hoofdmoot zijn; het leven is immers niet om te werken, maar om te leven!

Let the journey continue! #vanworkaholicnaarlifeaholic #lifeisgood#nubenikechtterug

Als ik zeg dat ik een spirituele reis in India heb gemaakt, denken mensen al snel dat ik op bedevaart ben geweest en allerlei religieuze plekken heb bezocht. Voor mij is spiritualiteit echter iets heel anders. Het gaat veel verder dan het bezoeken van mandirs, buigen voor murti’s en offeren van bloemen en ‘prasad’. Voor mij is spiritualiteit bewust leven, vanuit je ziel, vanuit je ‘puurste ik’.

Hoe diep dat proces gaat, ervoer ik pas tijdens mijn reis van 3 maanden. Voor het eerst in mijn leven besloot ik alle routine en zekerheden los te laten. 3 maanden lang deprogrammeren: geen werk, nauwelijks contact met bekenden, minimaal gebruik van elektronica en geen organisatie. Puur een vliegticket en visum regelen, mijn backpack inpakken en verder alles op me af laten komen, mijn gevoel volgen en mezelf in het diepe gooien. Het enige wat ik voor ogen had, was even lekker lang weg zijn van alles en iedereen, ervaren hoe het is om alleen te zijn ver weg van huis en “wie weet zou het me wel wat brengen”.

Nou, en of het me wat heeft gebracht. Een overload aan ervaringen, zowel prettige als minder prettige heheh….. Uiteindelijk heb ik met vele hikes, treks, meditaties, aasana-beoefeningen, bezoeken aan spirituele plekken en diverse andere avonturen zodanig mijn grenzen opgezocht, dat ik mezelf zowel lichamelijk als geestelijk volledig had uitgeput. Al mijn activiteiten en alles wat op mijn pad kwam tijdens mijn reis dwongen mij om de wikkels van mezelf te verwijderen, mezelf te ervaren en bewust na te denken over mijn leven, wat voor mij van waarde is in het leven, mijn kwaliteiten en alles wat mijn leven betekenis geeft. Dat was ontzettend confronterend, zwaar en intensief. Het voelde alsof mijn lichaam en geest langzaam maar zeker een harde reset kregen. Dat voelde niet altijd even fijn, maar ik wist waarom het gebeurde en dat het me alleen maar goeds zou brengen. Ik gaf me er continu aan over en liet alles maar gebeuren waar ik toch geen invloed op had.

Ik had pijn, verdriet en voelde me ontzettend uitgeput en kwetsbaar, en tegelijkertijd was het proces zo prachtig om te ervaren. Ik was continu mezelf en mijn proces aan het observeren en kreeg daarbij steeds zoveel waardevolle inzichten, dat de pijn en het verdriet al snel niet meer negatief voelden. Deze ervaringen begon ik zelfs dankbaar te worden, omdat het mij zoveel aan het brengen was. Ik voelde me steeds meer ‘opgeschoond’, alsof de innerlijke balans aan het herstellen was en ik in mijn kracht werd geplaatst. Voor mijn reis wist ik niet zo goed wat spiritualiteit betekende en wat mijn spiritualiteit was. Maar dankzij alles wat ik tijdens mijn reis heb meegemaakt, heb ik dat van heel dichtbij mogen ervaren en daar ben ik enorm dankbaar voor. Het was zwaar, niet altijd even leuk, maar zó waardevol.

“Ga je wéér naar India?” “Drie maanden?!?!” “In je eentje?? En nog wel als vrouw zijnde!! Ben je gek geworden ofzo?!?!” “Is India wel zo veilig voor vrouwelijke reizigers?” “Straks word je verkracht en ben je getekend voor het leven.” *

Een paar van de vele opmerkingen die ik een paar maanden geleden kreeg vanuit mijn omgeving. Veel mensen probeerden mij over te halen om niet te gaan of iemand mee te nemen op mijn reis. Sommige mensen probeerden zichzelf zelfs op te dringen. Maar mijn besluit stond vast: ik zou drie maanden gaan reizen in India, alleen, als vrouw zijnde. So I did…..

De dag dat ik in Delhi aankwam, was erg vermoeiend. Ik had al weinig kunnen slapen in het vliegtuig en onderweg was bovendien mijn waterfles open gegaan in mijn kleine rugzak, waar al mijn waardevolle spullen in zaten. Geld, camera, opladers, paspoort, inentingenboekje… Alles was doorweekt, behalve mijn mobiel. Ik zou eigenlijk ‘s middags naar een spa gaan, maar nu besloot ik een reparateur te zoeken voor mijn camera en een Indiase simkaart te regelen. Die heb ik uiteindelijk gevonden en dankzij de reparateur heb ik mijn reis voor een belangrijk deel kunnen vastleggen (tot mijn camera ziek werd door de hitte in Rishikesh en de lens het niet meer deed doordat er zand in was gewaaid, de laatste vier weken). ‘s Avonds ben ik met de bus naar Dharamshala gegaan.

In Dharamshala kwam ik ‘s ochtendsvroeg aan, waarbij ik te horen kreeg dat de eerstvolgende bussen en taxi’s naar Mcleodganj pas over een paar uur zouden vertrekken. Ik was erg moe, dus bood een Indiase gozer me een lift op zijn scooter aan. Hij bracht me naar mijn guest house in Mcleodganj en daarna heb ik een paar dagen uitgerust en in de omgeving een trekking guide gezocht voor de Chamba Valley Trek. Uiteindelijk heb ik een gids gevonden die me betrouwbaar leek, aangezien hij de eigenaar is van een bekende travel office die vooral treks doet en veel te verliezen heeft, aangezien hij meer eigendommen heeft in de regio. Met hem (en voor de helft met een porter guide) heb ik toen de Chamba Valley Trek gedaan.

Hoewel de Chamba Valley Trek volgens velen “moderate” is, was het voor mij erg zwaar. Het begon en eindigde in temperaturen rond de 30 graden en ik moest veel klimmen, zelfs over rotsen, gletsjers en door de sneeuw. Veel delen van de trek waren levensgevaarlijk en het is dat mijn gids me vaker opving, anders was ik hier nu niet meer. Ik was hier immers niet op voorbereid. De temperaturen en hoeveelheid wind veranderden onderweg en zeker vanaf dag 3, de dag in de sneeuw (waar overigens verse voetafdrukken van een beer waren, ijskoude meren onder zaten, de ervaren porter guide volgens plan terug ging en mijn gids even later zei de weg niet te weten, geen professionele gids of trekker te zijn en hier voor het laatst twee jaar geleden te zijn geweest, toen er geen sneeuw was), begon ik me steeds zwakker en meer onwel te voelen.

Daarna drong ik erop aan om de trek voort te zetten met een andere groep die we onderweg waren tegengekomen, twee Amerikaanse gozers met drie ervaren gidsen. Dat hebben we toen ook gedaan. Maar goed ook, want op de laatste avond van mijn trek was mijn gids stomdronken (bleek later dat hij jaloers was dat ik met die Amerikaanse gozers praatte en hij zich minderwaardig voelde omdat hij slecht Engels kan). Een heel avontuur, waarna de gids en ik met een taxi naar Bharmour zijn gegaan. Daar heeft hij mij de buurt laten zien op een scooter door de bergen en vervolgens konden we helaas niet verder, omdat er op meerdere plaatsen een lading stenen op de weg was gevallen. Toen besloot ik dat we naar Chamba zouden gaan, wat we hebben gedaan. Na aankomst in het guest house was ik zo boos geworden op de gids (zijn jaloerse houding was nog steeds niet weg en hij deed echt raar en kinderachtig), dat ik hem heb teruggestuurd en alleen verder ben gegaan. Na Chamba ben ik naar Khajjiar en Dalhousie gegaan, waar ik heb genoten van de natuur en historische plekken. Na Dalhousie ben ik teruggegaan naar Mcleodganj, waar ik een paar dagen heb uitgerust en daarna ben ik naar Dharamkot gegaan, waar ik zo’n twee weken ben gaan rusten en aansterken (ik was ziek geworden). Daar veel andere reizigers ontmoet, ook verrassend veel Nederlanders, en een leuke tijd gehad.

Daarna besloot ik verder te reizen en ben ik met de bus naar Manali gegaan. Onderweg onwel geworden (waarschijnlijk doordat ik verkeerd water had gedronken i.c.m. de hobbelige en kronkelende wegen). Gelukkig zat er een zorgzame dame naast me, met wie ik de komende weken ook samen heb gereisd. Na een paar daagjes in Old Manali ben ik met twee Franse dames en een Nederlandse gozer op een 10-daagse roadtrip gegaan door Kinnaur, Lahaul & Spiti. Dat was supergaaf! Ik heb genoten van de prachtige natuur en bergen, mooie (boeddhistische) tempels, veel spirituele plaatsen, rust en adembenemende uitzichten. Hier had ik continu het gevoel dat ik écht aan het helen was. Het was allemaal zo magisch en voelde zo schoon en puur, lekker weg van de dichtbevolkte gebieden. Heerlijk! Alleen ben ik de laatste dagen erg ziek geweest, waarbij ik nauwelijks eten en drinken binnenhield, en dat heeft uiteindelijk een behoorlijke nasleep gehad. Waarschijnlijk kwam dat door de hoogte- en temperatuurverschillen hier.. ik heb te weinig tijd genomen om te acclimatiseren en heb mezelf best wel gepusht om toch flink te gaan hiken.

Bij terugkomst in Old Manali was mijn stem weg en voelde ik me erg zwak. De eerste paar dagen deelde ik mijn kamer met de Franse dame die me eerder ook al had geholpen toen ik ziek was en daarna was ik nog een paar daagjes alleen op de kamer. Ik was wel erg bang, omdat er een Japanse toeriste in de buurt was verkracht (door een andere buitenlandse toerist), veel gozers (vooral buitenlandse toeristen) misselijk naar me keken en smerig lachten zodra ze wisten dat er geen geluid uit mijn keel kwam (stem volledig weg) en ik heftige vechtpartijen op straat had gezien, waarbij ik een keer bijna een steen op mijn hoofd kreeg. Ook al was ik ziek en enorm zwak; ik moest toch naar buiten om te eten en drinken. Dit was de eerste en enige keer tijdens mijn reis dat ik echt bang was, paniekachtig bang. Ik voelde me zó kwetsbaar en uiteindelijk besloot ik het risico te nemen en (nog steeds ziek, zwak en zonder stem) de 15-urige busrit naar Rishikesh te doen, om daar uit te zieken in een bekende ashram die een vriend uit Nederland me had aangeraden. Dus dat heb ik gedaan.

Je zou het niet verwachten in een ashram, maar daar werd ik de eerste nacht om 2 uur wakker omdat iemand hijgend op mijn deur klopte. Hij smeekte me fluisterend om de deur open te doen: “Please open the door! I know you want to do it too. That’s what you Indian girls do abroad, right?!” Toen ik uit het raam naar buiten keek, zag ik een man staan masturberen voor mijn deur! Ik heb wel meer misselijke dingen meegemaakt tijdens mijn reis, maar dat dit in een ashram gebeurde, choqueerde mij gewoon even! Ik heb toen besloten het te negeren, verder te slapen en heb het de volgende dag bij een medewerker van de ashram aangekaart. Daarna is het gelukkig niet meer voorgekomen en kon ik er met een gerust hart langer verblijven. Ik kwam erachter dat er een ayurvedische kliniek op het terrein van de ashram was en besloot een 7-daagse panchakarma-behandeling te boeken. Dat heeft me weer op de been geholpen en vervolgens was ik nog steeds te zwak om te reizen en hiken (wat eigenlijk aanvankelijk mijn idee was), dus besloot ik aan te sterken en meer in balans te komen met een yogacursus van drie weken.

De yogacursus was het duurste van mijn hele reis. Yogascholen in Rishikesh zijn wat dat betreft zóó commercieel! Maar ik had lovende berichten gelezen over een yogadocent die yogatherapeut zou zijn en zijn posts op Facebook spraken me op de een of andere manier wel aan (later bleek dat al die berichten en blogs door een ander waren geschreven). Dus besloot ik het toch te doen. Ik kwam terecht in een superleuke, internationale groep jonge mensen, waarmee ik drie weken lang een geweldige tijd heb gehad. Ik heb erg veel aasana-oefening gedaan, wat mijn body & mind meer in balans heeft gebracht en me fysiek en mentaal ook een stuk sterker en ‘losser’ heeft gemaakt. De rest van de lessen sprak me eigenlijk weinig aan. De meditatielessen, die door de ‘yogatherapeut’ werden gegeven, waren in de eerste helft van de cursus erg intensief en krachtig (in positieve zin), maar daarna deed hij gewoon maar wat en besloot ik maar mijn eigen meditatie te beoefenen tijdens deze lessen (en de laatste paar keer bleef ik gewoon weg).

Al snel bleek dat deze yogaschool niet van de ‘yogatherapeut’ was (wat hij eerder wel beweerde), hij geen ervaring heeft in life coaching en mijn zwaktes gewoon wilde verkennen om daar vervolgens op in te spelen. Hij was erg manipulatief en probeerde mij aan te praten dat hij mij kon helpen te helen van mijn verleden ervaringen, door mij een gezonde ‘environment’ te bieden waarin ik onder zijn persoonlijke, intensieve begeleiding kan werken aan mijn persoonlijke ontwikkeling (allemaal heel subtiel en sluw verpakt in zijn woorden en houding natuurlijk). Daarin zou werk centraal staan, want volgens hem zou ik het optimale eruit kunnen halen als ik voor hem zou werken en al zijn zaken zou regelen, omdat het allemaal met yoga en mensen te maken had en hij me echt vanuit zijn hart wilde helpen, zonder er ook maar een cent voor te vragen. Hij zou ook mijn accommodatie, eten, drinken en alles regelen, zodat ik me nergens zorgen over hoefde te maken. In het begin klonk dit allemaal als muziek in mijn oren en leek dit me supergaaf: werken voor een yogaschool in Nepal! Maar tijdens de tweede brainstormsessie had ik al het gevoel dat het puur om hem ging en ik gebruikt werd. Ook realiseerde ik me ineens: “Ho even! Ik betaal hier voor een yogacursus met life coaching en zit in mijn life coaching tijd, waarvoor ik dus betaal, te werken voor deze guy…..” Dus kapte ik ermee. Daarna startte life coaching weer, maar tijdens de sessies merkte ik zijn frustratie dat ik niet voor hem wilde werken en in elke sessie bracht hij ook weer subtiel naar boven “hoe goed werken is voor je persoonlijke ontwikkeling”, “zeker als het te maken heeft met een onderwerp dat je verder helpt in je persoonlijke ontwikkeling en onder begeleiding van een ervaren persoon/gids”. Daar trapte ik natuurlijk niet in en uiteindelijk besloot ik de sessies te beëindigen.

Een paar dagen later bleek dat hij hetzelfde had gedaan met een andere deelneemster van de cursus. Vanaf die week kwamen er meer donkere kanten van deze docent en ook van de yogaschool naar boven en veranderde de hele energie. Toch heb ik besloten dit een leerproces te laten zijn en de cursus te voltooien, puur voor de aasana-oefening. De twee aasana-docenten vond ik namelijk erg goed!

De laatste paar dagen in Rishikesh besloot ik veel inkopen te doen voor mijn boekenverzameling en heb ik ook wat yogaspullen gekocht. Daarna ben ik naar Delhi gegaan voor de laatste 2,5 dag. In Delhi nog wat laatste inkopen gedaan en het grootste deel van al mijn inkopen via de koerier naar Nederland laten sturen. Vervolgens had ik ineens overvracht op het vliegveld in Delhi en had ik veel gedoe met Turkish Airlines hierover (de weegschalen in het hotel gaven toch echt wat anders aan, maar ja… ik besloot maar te betalen om gedoe te voorkomen en toen bleek dat Turkish Airlines geen Maestro accepteert en mijn creditcard in hun apparaat een pincode vereiste, waarvan ik me zelfs het bestaan niet kan herinneren.. alle beschikbare ATM’s bleken ook leeg en het was midden in de nacht, dus de meeste plaatsen waren dicht) en over twee kleine powerbanks in mijn ruimbagage (waarvoor ik vanaf de gate werd teruggeroepen). Hierbij had ik geluk dat mijn vlucht een half uur vertraagd was, anders had ik deze gemist, door de enorme tijd die al het gedoe met Turkish Airlines in beslag nam. Uiteindelijk redelijk kunnen slapen in het eerste vliegtuig en ondanks het weinige voedsel aan boord (veel minder dan ik vorig jaar kreeg bij Turkish Airlines) in goede staat in Nederland aangekomen.

Kortom: een uitdagende, maar ook zeker prachtige, rijke reis vol avonturen, op de meest prachtige plaatsen die ik ooit heb gezien!

Overigens, een leuk weetje waar ik later achter kwam: wij waren het tweede groepje dat de berg Indrahar overbrugde dit jaar! (het groepje met de Amerikaanse gozers was de eerste groep) Ik ben dus de zesde persoon dit jaar die de Indrahar heeft overbrugd. Dat maakte me toch wel even trots! (a) En we deden het allemaal in stijl: snowgliding from the mountain!

* Ik weet dat India een imago heeft van “erg onveilig voor vrouwen”, maar men vergeet dat dit soort dingen overal kunnen gebeuren. Ja, India is een land van uitersten, maar je kan niet een heel land over één kam scheren. Elk land heeft z’n positieve en negatieve kanten, veilige en onveilige gebieden. In een enorm land als India lijkt het vooral meer omdat het zo groot is, er zoveel mensen wonen en de pers elke gebeurtenis onder een vergrootglas legt met nog wat kleurtjes en sensatie om veel aandacht te trekken. In India zijn er nu eenmaal duizenden nieuwszenders en álles komt in het nieuws, ook propaganda, gekleurd, verdraaid en leugenachtig nieuws, wat Nederlandse media vaak zonder voldoende research overnemen, waar ze soms nog een extra sausje over doen en waarbij veel informatie helaas ook wordt weggelaten.

Bovendien heb ik zelf in Nederland jarenlang in een hel geleefd door een misselijke stalker en smaad, laster en bedreiging door hem en door bepaalde misselijke mensen uit de hindoegemeenschap. Het begon in mindere mate in 2008 en bereikte in 2013 het hoogtepunt, waarna het pas in 2015 is opgehouden. De politie zei me gewoon letterlijk dat ik geen aangifte kon doen en ze pas in actie zouden komen als er bloed bij zou komen kijken of als ik verkracht zou zijn. Ze wilden meestal niet eens meldingen registreren of dossieropbouw doen. (seksuele) intimidatie, continu achtervolgd worden, stenen tegen je huis krijgen, lek geprikte autobanden etc. waren niet genoeg voor de politie om in actie te komen en ook je omgeving staat gewoon machteloos in zulke situaties. Dus ik laat me niet terugdeinzen door zulke opmerkingen over India. Ik volg gewoon mijn eigen gevoel. Immers, elk land heeft z’n veilige en onveilige kanten. Zieke mensen heb je helaas overal. Het gaat niet eens om landen, etniciteit, geloof o.i.d. Het gaat om sick minds die de mensheid aan het vervuilen zijn…

India is een prachtig land en Himachal Pradesh is werkelijk het land van de goden. Ik heb de afgelopen tijd veel gereisd en heb op veel prachtige plaatsen mogen zijn en bijzondere ervaringen mogen hebben.

Ik voel me thuis, kom op de meest bijzondere plaatsen, ontmoet inspirerende mensen en word overladen met inzichten die voor mij heel waardevol zijn, maar soms ook wel heel schokkend en dan staat mijn wereld even op z’n kop.

Deze reis doet dan ook heel veel met mij en dat valt me soms best zwaar. Er gebeurt zoveel en er komt zoveel op me af, dat ik het maar moeilijk kan kanaliseren. Ieder moment wordt gevuld met ladingen vol ervaringen en inzichten, en er lijkt geen einde aan te komen. Ik voel me net een processor die heel hard aan het draaien is. Zo hard, dat ik nu bijna niet meer kan functioneren.

Fysiek, mentaal en emotioneel ben ik op. Sinds een paar dagen ben ik ziek en pas sinds gisteren houd ik mijn eten en drinken binnen. Mijn reis voelt als een zware detox van lichaam, geest en emotie. Een enorme aanslag, die vervolgens ruimte maakt voor nieuwe energie en nieuwe bouwsels. Althans, dat laatste hoop ik dan, aangezien ik nu echt op een punt zit dat er van alles kan gebeuren.

Ik voel me momenteel namelijk heel kwetsbaar. Ik heb nauwelijks energie en mijn stem is compleet weg. Mocht er iets gebeuren, dan kan ik mezelf niet verdedigen. Dat maakt me best angstig en verdrietig, aangezien ik de mensen hier niet vertrouw (ben in Old Manali). Geef sommige Indiase mannen ook maar een beetje respect of aandacht en ze denken dat ze alles kunnen maken. Hulp vragen doe ik dus ook maar liever niet. Ik neem geen risico en zal mijn boontjes zelf moeten doppen.

Dus de focus ligt op puur rusten, eten, drinken en aansterken… Hoop dat ik me snel beter voel.

Update: In Old Manali waren er veel (buitenlandse) toeristen die zich misselijk gedragen naar vrouwen, drugs gebruiken en snel agressief worden. In de 5 dagen dat ik er was, heb ik diverse vechtpartijen gezien (waaronder eentje waarbij ik bijna een steen op mijn hoofd heb gekregen), ben ik meerdere malen lastiggevallen en hoorde ik dat er recentelijk andere vrouwen (ook toeristen) zijn verkracht in de buurt. Er waren wel een paar mensen die tussendoor een oogje in het zeil hielden, maar dit alles maakte mij best bang, vooral omdat ik me heel kwetsbaar voelde, doordat ik ziek en zwak was en er totaal geen geluid uit mijn keel kwam. Zodra sommige mannen dat wisten, gingen ze zich ook nog misselijker naar me gedragen. Dat vond ik heel eng en uiteindelijk heb ik besloten naar Rishikesh te vertrekken, om me veiliger te voelen en op een lagere ligging aan mijn herstel te werken. Het was een risico, aangezien het een reis van 15 uur was en ik nog steeds erg ziek en zwak was, maar veiligheid boven alles, I guess…..

5 juni… Een dag die elk jaar weer tranen in mijn ogen brengt. Tranen van verdriet, maar ook tranen van dankbaarheid. Verdriet voor het enorme leed van mijn voorouders, alles wat zij hebben doorstaan, en dankbaarheid & diep respect voor hun enorme inspanningen en prestaties die zij hebben bereikt met dat “kleine beetje” wat zij hadden.

Vandaag ben ik voor het eerst op 5 juni in India en dat voelt vreemd. Ik voel me zo enorm thuis en tegelijkertijd gaan er veel gedachten in me om. Onze voorouders en wij hebben zoveel gedaan voor de landen waar wij naartoe zijn gebracht/gegaan, de so called “Rama ka desh” en het land dat onze voorouders jarenlang heeft gemarteld (en later enorm veel heeft gegeven). Begrijp me niet verkeerd. Ik ben en blijf Nederlander, en Suriname zal altijd een deel van mijn identiteit blijven. Ik ben in Nederland geboren en opgegroeid, heb er wellicht mijn bestaan aan te danken.. Mijn ouders, grootouders en overgrootouders zijn geboren in Suriname.. maar mijn hart is toch echt Hindoestaans.

Dat stukje identiteit en die liefde dwingen mij soms tot nadenken. Want ik ben enorm dankbaar voor het bestaan dat ik dankzij mijn voorouders heb gekregen en tegelijkertijd doet het mij pijn dat de Indiase deelstaten waar zij vandaan komen er vandaag de dag zo slecht aan toe zijn. Er is zoveel armoede, criminaliteit en andere problematiek.. Soms denk ik: “Onze voorouders deden alles met de gedachte om welvaart te bereiken voor hun familie, waarvan een groot deel in India is achtergebleven. Maar die welvaart heeft die familie nooit kunnen bereiken. Hun familie, onze familie, is nog steeds daar in Bihar en Uttar Pradesh. Is het niet onze plicht om dat wat onze voorouders niet konden voltooien, af te maken? Een bijdrage leveren aan Bihar en Uttar Pradesh, zodat ook zij welvaart mogen bereiken, zoals wij dat ook hebben mogen krijgen dankzij onze voorouders? Hebben wij geen verantwoordelijkheid naar het land van onze voorouders en de deelstaten waar zij vandaan komen?”

Voor mij voelt het wel zo… Het liefst zou ik iedere Nederlandse Hindoestaan willen oproepen om samen te werken aan een betere toekomst voor Bihar en Uttar Pradesh. Ontwikkelingswerk, al is het maar tijdelijk, voor een paar maanden ofzo. Ik weet niet zo goed hoe of wat, ken de Indiase regels e.d. niet, ben ook nog nooit in Bihar of Uttar Pradesh geweest.. maar ergens voel ik een soort “schuld” naar mijn voorouders en daarmee een grote verantwoordelijkheid naar India en in het bijzonder deze twee deelstaten….. #justsharingsomethoughts #mixedemotions #pravasidivas

Het is zo bijzonder om hier te zijn. In twee weken tijd zoveel meegemaakt hier, dat ik heb mogen ervaren dat Himachal Pradesh een ware Deva Bhoomi is (land van de goden).

Mijn reis kent vele uitdagingen; zowel fysiek, mentaal als emotioneel voelt het als een enorme aanslag op mijn lichaam en geest. Na de ervaringen van de afgelopen twee weken, inclusief de dagenlange zware trek door de bergen, klimmend door hitte, kou, sneeuw en ijs, ben ik fysiek uitgeput, terwijl het me geestelijk erg veel heeft gegeven.

De balans is dan ook erg moeilijk te vinden. Er gaat zoveel in me om en ik word ineens geconfronteerd met dingen uit het verleden, door mensen uit Nederland die me na maanden, zo niet jaren, ineens vragen stellen over incidenten die lang geleden hebben plaatsgevonden. Ik heb hier helemaal geen zin in, maar tegelijkertijd weet ik dat dit onderdeel is van mijn proces.

Ik voel me fysiek zo moe, ben snipverkouden, hoest soms tot bloedens toe, heb nekpijn (spier verrekt) en heb lichte koorts. Tegelijkertijd is mijn geest aan het dansen en wil het van alles doen. De Tibetaanse arts en mijn trekking guide van vorig jaar (die ik gisterenavond ineens tegenkwam en die tevens ayurvedisch therapeut en acupressurist is) hebben me flink op mijn donder gegeven en me complete bed rest verplicht. Ik mag maar één ding per dag doen haha en verder moet ik goed eten en drinken. Dat is best moeilijk, want ik heb ook weinig eetlust.

Nu lig ik op bed en verveel ik me, dus zit ik maar te typen en internetten. So boring… Maar ja, buiten is het nu ook grauw en frisjes, en de bazaar heb ik al te vaak gezien. “Ranjita, je moet leren in het hier en nu te leven. Laat alles voor wat het is en accepteer wat er nu voor je ligt. Gun jezelf rust, voel de energie, laad jezelf op en LEEF.” (Khul ke jiyo) Mijn trekking guide van vorig jaar is momenteel net een life coach hihi. Hij heeft wel gelijk. Ik moet het leven nemen zoals het komt, ook deze “complete bed rest”, ook al kan ik niet slapen. Ik probeer er maar het beste van te maken met goede muziek. Zelfs zingen met mijn supervalse stem geeft me veel plezier. Life is good? Yeah, life is good…..

Als ik één ding heb geleerd de afgelopen jaren, dan is het dat je gewoon je hart moet volgen. Durven dromen en je dromen waarmaken, zonder zorgen over geld, zekerheid en veiligheid. Genieten van het leven, omdat niemand je morgen heeft beloofd. Het hier en nu koesteren, investeren in jezelf, liefde delen en alle negativiteit achterwege laten. Want zeg nou zelf: stel dat morgen je laatste dag is, dan wil je toch niet dat je je laatste momenten hebt doorgebracht met geschreeuw op je partner omdat hij het huis niet heeft gestofzuigd?

We maken ons zo vaak druk om kleine dingen, dat we vergeten waar het werkelijk om draait in het leven. We geven aandacht aan krasjes op de auto, klusjes in het huishouden en verf op de muren, maar geven ons lichaam en onze geest niet het onderhoud dat ze écht nodig hebben, ruziën om de kleinste dingen met onze omgeving en bouwen muren om ons heen door ons puur te focussen op het typische ‘huisje, boompje, beestje’. Studeren, werken, geld verdienen, het huishouden doen, kinderen verzorgen, partner aandacht geven en hopelijk ‘s avonds nog even naar de sportschool; daarna is de dag alweer om. In het weekend doen we boodschappen en zien we af en toe wat vrienden en familieleden. Dat is het dan. We geven de regie uit handen en worden als het ware geleefd in plaats van dat we zelf de regie pakken en leven. Tijd voor jezelf is tegenwoordig vrij schaars. Been there, done that.

Ik was met zoveel dingen bezig, er werd van allerlei kanten aan me getrokken en ik had continu te maken met verwachtingen van anderen waaraan ik zoveel mogelijk probeerde te voldoen. Ik wilde anderen helpen, maar op een gegeven moment merkte ik dat het ten koste ging van mezelf. Het heeft heel lang geduurd voordat ik in staat was die knop om te zetten en me kon focussen op mijn eigen welzijn en mijn eigen leven. Maar uiteindelijk besloot ik dat ik genoeg in anderen had geïnvesteerd en het nu tijd was om mezelf duurzaam op de eerste plaats te zetten, te investeren in mezelf.

Wat ik heb geleerd, is om terug te gaan naar de basis en te kijken naar het grotere plaatje. De zin van het leven. Wat ik wil in het leven. Dat was een moeilijk proces en heeft een paar jaar geduurd, met onderweg hulp van verschillende mensen die me verder op weg hielpen. Uiteindelijk kwam ik uit op een top 10 levensdoelen. 10 criteria waar al mijn keuzes en activiteiten aan moeten voldoen:

  1. Gelukkig zijn én blijven
  2. Nooit meer zorgen of stress
  3. Groeien
  4. Kwalitatieve relaties aangaan
  5. Iets bijdragen
  6. Mijn passie volgen
  7. Vrij zijn en genieten
  8. Geven aan het leven
  9. Blijvend zelfvertrouwen
  10. Mijn ideale baan vinden

Dus begon ik met wat ik niet wil in het leven en ben ik begonnen al die zaken te elimineren. Dat was een heel proces en heeft een paar jaar geduurd, met onderweg hulp van verschillende mensen die me verder op weg hielpen. Uiteindelijk heb ik mijn leven zodanig teruggebracht naar de basis, dat ik veel tijd, geld en energie bespaar op verschillende vlakken van mijn leven. Ik heb besloten te gaan leven in plaats van geleefd te worden.

Ken je dat gevoel? Dat je je gevangen voelt in je eentonige leven? Dat je niet meer weet wat je met je leven aan moet? Als 26-jarige zit ik er momenteel middenin: ik heb een quarterlife crisis.

Ik heb dan ook besloten dat het niet langer zo kan en besloot aan de slag te gaan. Mij helpt het meestal als ik erover ga schrijven. Op dat moment komt er ineens structuur in mijn hoofd en zie ik de dingen een stuk helderder. Dus dat is wat ik nu aan het doen ben. En dat op de eerste dag van Navratri… Ik word benaderd door mensen die zich druk maken over het feit dat ze vergeten zijn bloemen te kopen en alleen maar gele bloemen hebben om te offeren, “terwijl Durga’s kleur rood is”. Of mensen die vanochtend per ongeluk ei hebben gegeten terwijl Navratri vandaag is begonnen. Of mensen die dachten dat Navratri gisteren begon. “Wat nu?” Paniek, paniek, paniek… Daar zit ik dan, met mijn quarterlife crisis. Mijn thema deze Navratri. Het is tijd om de knopen voor eens en voor altijd door te hakken: wat moet ik nu eigenlijk met mijn leven aan??!

Volgens mij heb ik wel vaker een quarterlife crisis gehad, want ik ben vaak in een periode gekomen dat ik het allemaal even niet meer zag zitten en weer opnieuw mijn koers moest bepalen. Maar dit keer is het menens: sinds donderdagavond zit ik continu te vechten met mijn ademhaling, ik heb steken bij mijn hart, mijn ribben doen pijn, ik heb koorts en het enige wat enigszins helpt, is zowat de hele dag slapen. Vrijdag heb ik me nog gedwongen om vanuit huis te werken, maar zodra het 17:00 uur was, ben ik mijn bed in gedoken om vervolgens even wakker te worden, een film te kijken en daarna pas zaterdag rond 09:00 uur op te staan. Ik moet mezelf dwingen om te eten (en ik ben gewoonlijk een echte foodie) en als het me niet lukt om te slapen, lig ik in bed een film te kijken, in de hoop dat ik me dan wat beter zal voelen.

Mijn leven is eigenlijk ook gewoon supersaai. Ik werk fulltime, heb mijn eigen bedrijf en HindoeDharma.nl daarnaast, doe mijn huishouden, volg drie keer per week yogalessen en ga weleens hardlopen of lange afstanden wandelen. Oh ja, en ik volg de beroepsopleiding Vedische Astrologie. Sinds mijn 16e zijn studeren en werken zowat mijn enige bezigheden in het leven. Met verjaardagen en andere feestjes zie ik nog mijn vriendinnen van de middelbare school, zo eens in de twee maanden spreek ik met een vriendin af en eens in de week bezoek ik mijn ouders. Verder doe ik eigenlijk niet zoveel. Ik ben heel erg op mijn onafhankelijkheid gesteld en ben heel slecht in contacten onderhouden, laat staan relaties. Ik heb dan ook nooit een partner gehad, ben lekker op mezelf en bescherm mezelf zoveel mogelijk tegen de normen en verwachtingen van anderen.

Over het algemeen gaat dat hartstikke goed, zit ik lekker in mijn vel en word ik gedreven door alles wat ik doe en meemaak. Maar op sommige momenten sta ik weer even stil en trek ik mijn hele leven in twijfel. Is dit nog wel wat ik wil? Wil ik wel onafhankelijk zijn of wil ik me toch eens aansluiten bij anderen en meegaan in hun normen en lifestyle? Het zijn de vermoeiendste momenten ooit, en zeker nu, wanneer mijn lichaam ook nog eens aan mijn hoofd zeurt. Af en toe betrap ik mezelf erop dat ik loop te ijlen. Nu ik dit typ, bedenk ik me dat ik volgens mij al een paar weken met een storm in mijn hoofd rondloop en vaker heb lopen ijlen de afgelopen tijd. Bij van alles wat ik meemaak, denk ik weer: “Is dit wel wat ik wil?” Ik praat met anderen zonder te weten wat ik eigenlijk aan het zeggen ben. Mijn hoofd zit vol, mijn lichaam is vermoeid en het wordt allemaal niet veel minder. Ik word zó moe van mezelf!

De afgelopen paar weken kwam ik al snel tot de conclusie dat mijn baan mijn grootste energievreter is. Ik voel mij gevangen in mijn baan. Er is zoveel onduidelijkheid en negativiteit op de werkvloer, ik voel me niet gehoord, word ondergewaardeerd en vernieuwing is na anderhalf jaar nog steeds niet in zicht. Ooit was het een bewuste keuze om de stap te maken van eigen onderneming naar een baan in loondienst. Het was de uitdagende carrièrekans die mij trok. Maar nu ik voel dat mijn leven erdoor stil staat, ik steeds minder zin heb om naar het werk te gaan en weinig motivatie heb om iets uit te voeren, is het tijd voor iets anders. Ik heb de neiging om per direct op te stappen, maar ik weet dat ik dan in een groot gat terecht kom, aangezien ik nog niet weet wat ik dan wél wil. Dus ik heb besloten dan maar vanaf mei uit dienst te gaan. Tegen die tijd hoop ik meer te weten over mijn mogelijke vervolgstap.

Eigenlijk wil ik ook gewoon niet hoeven werken. Ik studeer en werk al tien jaar fulltime. Alles wat ik met mijn carrière wilde bereiken, heb ik eigenlijk al bereikt. Daarbij ben ik zelfs zo ver doorgegaan, dat ik zwaar workaholic ben geweest en een burn-out heb gehad. Het liefst ga ik nu met pensioen hahaha. Had ik het geld maar daarvoor, dan was ik de hele wereld rond gereisd. Hé, daar zeg ik wat. Reizen. Wordt dat mijn volgende stap? Ik heb dan niet zoveel kapitaal, maar kan wel een reisje maken, toch? Ik zou sowieso al drie weken op vakantie gaan en afgelopen week kwam ineens het idee in mijn hoofd om gewoon twee maanden weg te gaan. Zelfs mijn moeder gaf het als suggestie. Misschien moet ik dat gewoon doen. Maar twee maanden klinkt zo kort. Wat moet ik doen als ik terug ben? Stel ik daarmee niet juist mijn quarterlife crisis uit? Of helpt het me juist om erachter te komen wat ik verder met mijn leven wil? Hmm…

Ineens zit ik na te denken over wat ik eerder heb gedaan, bij de vorige keren dat ik een soort van quarterlife crisis had.. Een personal coach ingeschakeld, een 10-daagse vipassana gedaan, 23 dagen rondgereisd in India, een 14-daagse panchakarma-behandeling ondergaan in India. Toch wel steeds vrij grote stappen, als ik er nu zo aan terugdenk. Misschien moet ik het gewoon doen, twee maanden reizen in India en daarna een 10-daagse vipassana volgen. Eerst de storm in mijn hoofd laten uitwaaien in het Himalaya-gebergte, om vervolgens 10 dagen in stilte te bezinnen wat ik eigenlijk verder wil met mijn leven. Wauw, wat een idee! Ik voel mezelf best maf dat ik zo lang met een vol hoofd heb gelopen en de oplossing nu ineens zo simpel lijkt te zijn. Tijdens het typen van dit artikel wordt het ineens een stuk rustiger in mijn hoofd. Het is lang geleden dat ik voor het laatst een artikel heb geschreven, al helemaal zo openhartig. (Ik had dit veel eerder moeten doen. Het doet me goed.)

Dus… lieve mensen, het leven is veel te kort om je zorgen te maken over wat rituelen en gebruiken tijdens Navratri. Richt je liever op het grotere plaatje: wat wil jij met je leven? Wat maakt jou nou écht gelukkig? Wat zou jij nog willen doen?

Morgen heeft niemand mij beloofd, dus ik heb besloten de knoop door te hakken: twee maanden rondreizen in India en daarna de stilte in… Ik ga het gewoon doen!

Ik. Wie ben ik? Waar sta ik vandaag de dag in deze maatschappij als een Hindoestaanse vrouw? Wat maakt dat ik ben wie ik mag en wil zijn in plaats van wat er van mij verwacht wordt? Is er überhaupt ruimte om mijzelf volledig te kunnen ontwikkelen als een 24-jarige Hindoestaanse vrouw in een maatschappij anno 2016? Dit zijn de vragen die ik mijzelf stel als ik denk aan het thema ‘Jezelf zijn’. In dit artikel ga ik in op de vraag of vrouwen gebrek aan ambities hebben en waarom het zo belangrijk is jezelf te zijn, te blijven en je eigen identiteit te vinden.

Risico’s durven nemen
In het artikel ‘Vrouwen moeten zichzelf blijven’ afkomstig uit de Volkskrant (2010) geven vier mannelijke topbestuurders hun mening over het onderwerp en adviseren zij vrouwen zichzelf te blijven. De bestuursvoorzitter van gevestigd advocatenkantoor NautaDutilh, Marc Blom, buigt zich over de vraag waarom vrouwen naar de top afhaken. Volgens hem worden er al jaren meer vrouwelijke dan mannelijke juristen aangenomen. Bij de vraag wie geschikt is als partner, komen er aanzienlijk minder vrouwen naar voren stappen. Volgens Blom hoeven vrouwen zich niet als mannen te gedragen om een kans te maken op carrièrevlak. Er zijn wel aandachtspunten waar vrouwen verandering in kunnen brengen. Zijn advies luidt: ‘Vrouwen moeten meer voor zichzelf opkomen, laten zien waarvoor ze staan en waar ze naartoe willen’. Als voorbeeld schetst hij werkscenario’s bij NautaDutilh. Bij uitdagende en risicovolle opdrachten steken mannen hun hand op, terwijl vrouwen alleen opdrachten aannemen waarvan ze zeker zijn dat ze deze kunnen volbrengen. Als zich een situatie voordoet waarbij ze kunnen strijden, reageert de vrouw met ‘neem jij hem maar’. Er is geen besef bij hen dat zij meer respect kunnen afdwingen als ze hun nek uitsteken.[1]Vos, C. (2010). “Vrouwen moeten zichzelf blijven”. De Volkskrant. Bezocht op 13 januari 2016.

Uit een promotieonderzoek aan de Amerikaanse Stanford University van Susan Fisk blijkt dat vrouwen meer stress ondervinden aan risicovolle situaties en daardoor minder presteren. Aan een online panel van proefpersonen werd gevraagd wat zij in risicovolle situaties zouden doen en hoe zij zich zouden voelen. Dezelfde proefpersonen werden achteraf getest om na te gaan hoe angstig zij waren. Uit de resultaten bleek dat het angstniveau van mannen geen verschil bracht wanneer zij zich in risicovolle of niet-risicovolle situaties begaven. In tegenstelling tot het angstniveau bij vrouwen, zou dit in risicovolle situaties 14% hoger zijn dan in situaties zonder risico’s. Tijdens twee vergelijkingsexperimenten met mannelijke en vrouwelijke respondenten werd onderzocht wat de invloed van gokken is op het kiezen van de juiste antwoorden in vragenlijsten. Uit beide experimenten kwamen dezelfde resultaten. Bij het experiment zonder gokken scoorden de vrouwen haast hetzelfde als de mannen. Dit in tegenstelling tot het experiment waarbij er gegokt moest worden: hier scoorden de vrouwen namelijk een stuk slechter. Volgens Susan Fisk presteren vrouwen slechter door de stress die zij in deze risicovolle situaties ondervinden. Vrouwen vermijden hierdoor risicovolle situaties. Fisk concludeert: ‘Dit alles kan verklaren waarom er zo weinig vrouwen in topposities zitten, want risicovolle opdrachten aanvaarden en succesvol afronden leidt vaak tot promotie.'[2]Fisk, S.R. (2015).  “Risky spaces, gendered places: how intersecting beliefs about gender and risk reinforce and recreate gender inequality”. Stanford University, Dept. of Sociology. … Continue reading

Sociaaleconomische verschillen
Aan de universiteit van Chicago[3]Turner, R.H. (1964). “Some aspects of women’s ambition”. American Journal of Sociology, Vol. 70, No. 3, pp. 271-285. Bezocht op 8 januari 2016. is er onderzoek gedaan naar de aspecten van ambities van vrouwen. De studie werd uitgevoerd onder 1441 bijna afgestudeerde vrouwen op hogescholen in Los Angeles. Er wordt consistent aangetoond dat de ambities van vrouwen op sociaaleconomisch vlak lager liggen dan die van mannen.[4]Turner, R.H. (1964). “Some aspects of women’s ambition”. American Journal of Sociology, Vol. 70, No. 3, pp. 271-285. Bezocht op 8 januari 2016. Volgens het Nationaal Kompas Volksgezondheid houdt de sociaaleconomische status in: ‘de positie van mensen op de maatschappelijke ladder met het daaraan verbonden aanzien en prestige. Sommige mensen nemen een lagere positie in op de maatschappelijke ladder en anderen een hogere. Naarmate mensen over meer of minder kennis, arbeid en bezit beschikken, nemen zij een hogere of lagere positie in de maatschappij in.'[5]Verweij A (RIVM). (2010). “Wat is sociaaleconomische status? Volksgezondheid Toekomst Verkenning”, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bezocht op 8 januari 2016, link bestaat niet meer Hoewel vrouwen op de middelbare school beter presteren, zijn ze minder snel geneigd om verder te studeren. De ambities van vrouwen zijn beperkt tot een aantal beroepscategorieën met weinig ambitie voor hogere beroepen of zakelijke posities. Allereerst zijn er vlakken waarop een vrouw dezelfde ambities kan nastreven als de man, bijvoorbeeld het volgen van een opleiding. Daarnaast zijn er vlakken waarbij een vrouw wel of niet mag kiezen om een bepaalde ambitie na te streven voor zichzelf. Wanneer vrouwen wordt gevraagd naar beroepsgerichte ambities, zijn er een paar vrouwen die carrièredoelen hebben op dezelfde manier als mannen – een aantal vrouwen hebben deze ambities minder of helemaal niet. Tenslotte zijn er bepaalde doelen die vrouwen willen bereiken in hun sociale leven waarbij zij graag een partner in hun leven willen hebben, zoals het hebben van een gezin. Dit geldt overigens niet voor alle vrouwen. Ieder van deze vlakken vormen een barrière in de conceptualisering en meting van ambitie.[6]Turner, R.H. (1964). “Some aspects of women’s ambition”. American Journal of Sociology, Vol. 70, No. 3, pp. 271-285. Bezocht op 8 januari 2016.

Ambitieuzer worden over ambities
In het artikel ‘Hebben vrouwen gebrek aan ambitie?’ van Anna Fels wordt de titel bediscussieerd en worden voorstellen gedaan hoe dit kan worden tegengegaan. Wat is er nu zo beangstigend aan ambities? Eén van de verborgen beperkingen voor vrouwen en hun ambities is dat zij allereerst de erkenning willen krijgen van anderen. Vrouwen krijgen anno 2016 betere kansen dan ooit om hun doelen na te streven maar het werkelijke nastreven wordt achteraf sociaal gedoogd wanneer zij de behoeften van hun familieleden hebben vervuld. Het idee ontstaat dat door ambitieus te zijn, zij hun vrouwelijkheid ondermijnen in de ogen van de mensen om hun heen. Fels noemt een aantal suggesties over hoe vrouwen ambitieuzer kunnen worden. Dit zijn:

  • Organiseer: laat vrouwen zich verenigen en elkaar aanmoedigen de arbeidsmarkt op te gaan
  • Structureren van erkenning: op basis van vaardigheid, talent en werk
  • Realiseer je dat het nooit te laat is: als sociale wezens hebben wij constant erkenning nodig en is het nooit te laat om je ambities te hervormen[7]Fels, A. (2004). “Do women lack ambition?”. Harvard Business Review. Bezocht op 8 januari 2016

Blijf jezelf
Ambitieus zijn mag, maar wees vooral jezelf. Vergeet niet dat het vinden van je eigen identiteit het belangrijkste doel moet zijn en blijven. In een roerige maatschappij zoals deze is het nodig ambities te hebben en ernaar te streven, maar we moeten vooral niet onszelf vergeten. Invloeden van buitenaf, de politiek, (social) media en prikkels in de samenleving kunnen ervoor zorgen dat meningen hervormd worden en dat wij anders naar bepaalde dingen gaan kijken. Het is vooral belangrijk hoe jijzelf in de maatschappij staat en wat je naar buiten brengt, dus hoe presenteer jij jezelf en als wie? Als je eenmaal begint met het behalen van bepaalde doelen of het nastreven van ambities, wil je uiteindelijk succesvol zijn. Belangrijker is echter wat we leren tijdens het nastreven van onze ambities en de ervaring die we mee krijgen. Uiteindelijk gaat het ons om het krijgen van herkenning, erkenning en waardering!

Voetnoten en bronverwijzingen

Voetnoten en bronverwijzingen
1 Vos, C. (2010). “Vrouwen moeten zichzelf blijven”. De Volkskrant. Bezocht op 13 januari 2016.
2 Fisk, S.R. (2015).  “Risky spaces, gendered places: how intersecting beliefs about gender and risk reinforce and recreate gender inequality”. Stanford University, Dept. of Sociology. Bezocht op 8 januari 2016.
3, 4, 6 Turner, R.H. (1964). “Some aspects of women’s ambition”. American Journal of Sociology, Vol. 70, No. 3, pp. 271-285. Bezocht op 8 januari 2016.
5 Verweij A (RIVM). (2010). “Wat is sociaaleconomische status? Volksgezondheid Toekomst Verkenning”, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bezocht op 8 januari 2016, link bestaat niet meer
7 Fels, A. (2004). “Do women lack ambition?”. Harvard Business Review. Bezocht op 8 januari 2016