Abhishek [abhiṣeka] is het ritueel waarin we baden schenken aan het Goddelijke. De abhishek dient als wassing en duidt op de zuiverheid die onze karma dient te hebben. In de Bhagavad Gita [Bhagavad Gītā] zegt Shri Krishna [Śrī Kṛṣṇa] dat onze handelingen een offer aan het Goddelijke dienen te zijn en we dus niet dienen te kijken naar het resultaat maar naar de handeling zelf. Hiermee legt Hij uit dat onze aandacht in het hier en nu hoort te zijn en wij volledig horen op te gaan in onze handelingen.^[1]Auteur onbekend (jaartal onbekend) Shrimadbhagavadgita (code 20). Gorakhpur, India: Gita Press, p 43. Abhishek of snaana [snāna] is een reiniging en staat voor het wegwerken van negatieve karma. In het ritueel projecteren wij als het ware onze bhavna [bhāvanā] (innerlijke reflectie) in een murti [mūrtī], die we vervolgens ritueel reinigen.

Je kunt ervoor kiezen om één, enkele of alle onderstaand(e) bad(en) te offeren. Hierbij vul je op de stippeltjes steeds de korte mantra in van de goddelijke gedaante aan wie je het bad offert. De abhishek kan als los ritueel worden verricht of geïntegreerd in een upachaara puja [upacāra pūjā]. In een upachaara puja wordt de abhishek verricht vóór de snaana. De abhishek wordt altijd verricht met een natuurlijk, vloeibaar ingrediënt. In deze handleiding gebruiken we de ingrediënten van de panchaamrit [pañcāmṛta] zowel afzonderlijk als gemengd. Dit zijn de meest gebruikte vormen van abhishek.

Plantaardige alternatieven

Vandaag de dag worden zaken als melk, yoghurt, ghee en honing meestal niet meer op een harmonieuze of zuivere manier verkregen en gemaakt. Vaak zitten er toevoegingen in en is het verkregen middels dierleed, waardoor het ongeschikt is om tijdens puja’s te gebruiken. Immers, ahimsa paramo dharmah (geweldloosheid is de hoogste dharma) en offers horen zo zuiver, natuurlijk, onbewerkt, ethisch en (dier)leedvrij mogelijk te zijn. In dit artikel beschrijf ik de plantaardige alternatieven voor melk, yoghurt, ghee en honing.

1. Dugdha snaanam [snānam] (melkbad schenken)
We gieten melk op de murti terwijl we de volgende mantra reciteren.

ॐ कामधेनुसमुत्पन्नं सर्वेषां जीवनंपरम्।
पावनं यज्ञहेतुश्च पयः स्नानार्थर्मपितम्।
… पयः स्नानं समर्पयामि।

ॐ kāmadhenu-samutpannaṃ sarveṣāṃ jīvanaṃ param;
pāvanaṃ yajña hetuśca payaḥ snānārtham-arpitam.
… payaḥ snānaṃ samarpayāmi.

Zoals alle wezens zijn voortgekomen uit Kaamadhenu [Kāmadhenu], zo is de oorzaak van dit melkbad dat ik U schenk dit zuiverende offerritueel.
… accepteer dit melkbad.

2. Dadhi snaanam [dadhī snānam] (yoghurtbad schenken)
Giet yoghurt op de murti terwijl u de volgende mantra reciteert:

ॐ पयसस्तु समुद्भूतं मधुराम्लं शशिप्रभम्।
दध्यानीतं मया देव स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम॥
… दधी स्नानं समर्पयामि।

ॐ payasastu samudbhūtaṃ madhurāmlaṃ śaśiprabham;
dadhyānītaṃ mayā deva snānārthaṃ pratigṛhyatām.
… dadhī snānaṃ samarpayāmi.

Dit wat is ontstaan uit melk en zuursel en als een witte parel schijnt. Deze yoghurt heb ik gebracht en schenk ik U, o Goddelijke!
… accepteer dit yoghurtbad.

3. Ghrita snaanam [ghṛta snānam] (gheebad schenken)
Giet ghee [ghī] op de murti terwijl u de volgende mantra reciteert:

ॐ नवनीतसमुत्पन्नं सर्वसन्तोषकारकम्।
घृतं तुभ्यं प्रदास्यामि स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम्॥
… घृत स्नानं समर्पयामि।

ॐ navanīta-samutpannaṃ sarvasantoṣa-kārakam;
ghṛtaṃ tubhyaṃ pradāsyāmi snānārthaṃ pratigṛhyatām.
… ghṛta snānaṃ samarpayāmi.

Ontstaan uit verse boter stelt dit een ieder tevreden. Moge dit bad van geklaarde boter dat ik U schenk ook U tevreden stellen.
… accepteer dit gheebad.

4. Madhu snaanam (honingbad schenken)
Giet honing op de murti terwijl u de volgende mantra reciteert:

ॐ तरुपुष्पसमुद्भूतं सुस्वादु मधुरं मधु।
तेजः पुष्टिकरं दिव्यं स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम्॥
… मधु स्नानं समर्पयामि।

ॐ tarupuṣpa-samudbhūtaṃ susvādu madhuraṃ madhu;
tejaḥ puṣṭikaraṃ divyaṃ snānārthaṃ pratigṛhyatām.
… madhu snānaṃ samarpayāmi.

Deze honing is ontstaan uit bomen en bloemen en is aangenaam zoet. Accepteer dit bad dat goddelijk licht vergroot.
… accepteer dit honingbad.

5. Sharkara snaanam [śarkarā snānam] (suikerbad schenken)
Giet suiker op de murti terwijl u de volgende mantra reciteert:

ॐ इक्षुसारसमुद्भूता शर्करा पुष्टिकारिका।
मलापहारिका दिव्या स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम्॥
… शर्करा स्नानं समर्पयामि।

ॐ ikṣusāra-samudbhūtā śarkarā puṣṭikārikā;
malāpa-hārikā divyā snānārthaṃ pratigṛhyatām.
… śarkarā snānaṃ samarpayāmi.

Suiker die is ontstaan uit suikerriet zorgt voor groei. Accepteer dit bad dat alle onzuiverheden verwijdert.
… accepteer dit suikerbad.

6. Panchaamrit [pañcāmṛta snānam] (panchaamritbad schenken)
Panchaamrita is een mengsel van melk, yoghurt, honing, suiker, ghee en tulsi [tulasī]. Sprenkel hiervan wat op de murti, terwijl u volgende mantra reciteert:

ॐ पयोदधिघृतं चैव मधु च शर्करायुतं।
पञ्चामृतं मयानीतं स्नानार्थम् प्रतिगृह्यताम्॥
… पञ्चामृत स्नानं समर्पयामि।

ॐ payo-dadhi-ghṛtaṃ caiva madhu ca śarkarā-yutaṃ;
pañcāmṛtaṃ mayānītaṃ snānārtham pratigṛhyatām.
… pañcāmṛta snānaṃ samarpayāmi.

Melk, yoghurt, ghee en dan honing en suiker gemengd; deze vijf nectars zijn onze afgevaardigden. Accepteer alstublieft dit bad dat ik U offer.
… accepteer dit bad van vijf nectars.

7. Shuddhodak snaanam [śuddhodak snānam] (bad schenken, met rein water)
Sprenkel wat water op de murti terwijl u de volgende mantra reciteert:

ॐ कावेरीनर्मदावेणी तुंगभद्रा सरस्वती।
गंगा च यमुना तोयं मया स्नानार्थमर्पितम्॥
… स्नाननीयंजलं समर्पयामि।

ॐ kāverī-narmadāveṇī tuṃga-bhadrā sarasvatī;
gaṃgā ca yamunā toyaṃ mayā snānārtham-arpitam.
… snānaṃ samarpayāmi.

De wateren Kaveri, Narmada, Tungabhadra, Sarasvati, Ganga en Yamuna [Kāverī, Narmadā, Tungabhadrā, Sarasvatī, Gaṃgā, Yamunā] zijn aanwezig in dit bad dat ik U schenk.
… accepteer dit bad.