Purnima is een hindoe feestdag die elke maand terug komt. Het is de dag van volle maan, wanneer de maan op een heldere nacht volledig zichtbaar is. In dit artikel duiken we dieper in op de betekenis van Purnima, de verhalen uit de geschriften en hoe je deze dag op een betekenisvolle manier kunt vieren.
Wat is Purnima?
Purnima betekent letterlijk “volle maan” in het Sanskriet. In het hindoeïsme vertegenwoordigt Purnima de dag waarop de maan volledig helder en rond aan de hemel staat. Dit gebeurt eenmaal per maancyclus, ongeveer elke 29,5 dagen. Purnima wordt geassocieerd met spirituele zuivering, vrede en verlichting. Hindoes geloven dat de energieën van de volle maan een krachtige invloed hebben op zowel de natuur als de mens, en daarom is het een ideale tijd voor meditatie, gebed en reflectie.
Op Purnima-dagen vinden verschillende religieuze rituelen en ceremonies plaats. Tempels in India zijn vaak gevuld met gelovigen die bidden, offerandes brengen en deelnemen aan kirtans (gezangen). Er wordt aangenomen dat gebeden en goede daden die op deze dag worden verricht, vermenigvuldigd worden in hun effect en zegeningen.
Wanneer vindt Purnima plaats?
Purnima vindt plaats op de dag van de volle maan in elke maancyclus. Dit betekent dat er elke maand een Purnima is, maar de exacte datum varieert afhankelijk van de maankalender. Omdat de maanmaanden verschillen van de westerse kalendermaanden, is het raadzaam om een hindoeïstische kalender te raadplegen om de exacte data van Purnima te vinden.
Het is ook belangrijk om te weten dat er verschillende soorten Purnima’s in het hindoeïsme zijn, afhankelijk van de tijd van het jaar en de seizoensgebonden veranderingen. Elke soort Purnima heeft zijn eigen unieke betekenis en rituelen.
Verhalen uit de geschriften m.b.t. Purnima
In het hindoeïsme worden de 12 Purnima’s van het jaar elk geassocieerd met verschillende goden, godinnen en verhalen uit de heilige geschriften. Elke Purnima draagt unieke spirituele betekenissen en rituelen met zich mee. Hieronder vind je de kenmerken van de twaalf Purnima’s:
- Chaitra Purnima
Chaitra Purnima markeert het begin van het hindoeïstische nieuwe purnimanta-jaar en wordt vaak gevierd met religieuze feesten en processies. Volgens de Ramayana is deze dag de geboortedag van Hanuman, de god die bekend staat om zijn toewijding en moed. Gelovigen vieren Hanuman Jayanti met gebeden en het zingen van hymnen ter ere van Hanuman. - Vaishakha Purnima (Buddha Purnima)
Buddha Purnima herdenkt de geboorte, verlichting en het overlijden van Siddhartha Gautama Boeddha, op basis van wiens leringen het boeddhisme is gecreëerd. Deze dag markeert het moment waarop Siddhartha Gautama, onder de Bodhiboom, verlichting bereikte en Boeddha werd. Mensen vieren deze dag door te mediteren, boeddhistische geschriften te reciteren en aan liefdadigheid te doen. Er zijn verschillende beweringen over de datum van de geboorte, verlichting en het overlijden van Siddhartha Gautama Boeddha. In India wordt over het algemeen Buddha Purnima gehanteerd. - Jyeshtha Purnima (Vat Purnima)
Vat Purnima is gewijd aan Savitri, een trouwe vrouw die haar man terugbracht uit de dood met haar vastberadenheid en gebeden. Het verhaal van Savitri en Satyavan vertelt hoe Savitri, door haar toewijding en intelligentie, Yama (de god van de dood) overmeesterde en het leven van haar echtgenoot redde. Vrouwen vasten en bidden voor de lange levensduur van hun echtgenoten. - Ashadha Purnima (Guru Purnima)
Guru Purnima is gewijd aan spirituele leraren en mentoren. Deze dag wordt in verband gebracht met de grote wijze Vyasa, die de Mahabharata schreef. Gelovigen eren hun guru’s (spiritueel leraren) en zoeken hun zegeningen. - Shravana Purnima (Raksha Bandhan)
Shravana Purnima is bekend om het festival van Raksha Bandhan, dat de band tussen broers en zussen viert. Er zijn verschillende verhalen verbonden met Raksha Bandhan, waaronder dat van Draupadi, die een stuk van haar sari scheurde om Krishna’s vinger te verbinden toen hij gewond raakte. In ruil beloofde Krishna haar te beschermen. Lees meer: Raksha Bandhan - Bhadrapada Purnima
Bhadrapada Purnima is een gunstige dag voor de Satyanarayana Puja Vrata, een krachtige rituele ceremonie gewijd aan Vishnu. Traditioneel voerden hindoes op deze dag deze specifieke ceremonie uit, om zegeningen te krijgen voor voorspoed, welzijn, gezondheid en spirituele vooruitgang. De dag erop begint de Pitra Paksha, een periode van vijftien dagen die gewijd is aan het eren en herdenken van de voorouders. - Ashvina Purnima (Sharad Purnima)
Sharad Purnima, ook bekend als Kojagari Purnima, markeert het einde van het regenseizoen en wordt beschouwd als een dag van overvloed en liefde. Volgens de overlevering voerde Krishna tijdens Sharad Purnima de magische “Maha Raas” uit, een kosmische dans met de gopi’s, wat hun toewijding en liefde voor hem symboliseert. - Kartik Purnima
Kartik Purnima wordt beschouwd als een van de meest heilige dagen in het hindoeïsme en markeert de geboorte van de god Kartikeya. Kartik Purnima wordt geassocieerd met het verhaal van Shiva, die de demon Tripurasura vernietigde. Deze overwinning wordt herdacht als de overwinning van het goede op het kwade. - Margashirsha Purnima (Dattatreya Jayanti)
Margashirsha Purnima markeert de geboortedag van Dattatreya (Dattatreya Jayanti), een samensmelting van de drie goden Brahma, Vishnu en Shiva. De legende vertelt dat Dattatreya, geboren uit de maagd Anasuya, de belichaming is van alle drie de goddelijke eigenschappen van schepping, behoud en vernietiging. - Pausha Purnima
Pausha Purnima markeert het einde van de wintermaand Pausha en de overgang naar de maand Magha. Het is een dag vol spirituele betekenis en wordt beschouwd als een tijd van zuivering en verlichting. Ook valt tijdens deze periode de start van de “Maha Kumbh Mela”, de grootste spirituele bijeenkomst ter wereld. - Magha Purnima
Gezien als een dag van zuiverheid en spiritualiteit, ideaal voor baden in heilige rivieren. De geboorte van rishi Agastya wordt herdacht. Rishi Agastya is een wijze die de zuidelijke gebieden van India verlichtte met kennis en spiritualiteit. Hij wordt nog steeds geëerd om zijn bijdrage aan onder andere spirituele geneeskunde en heilige spirituele gaven. - Phalguna Purnima (Holi)
Op deze dag is het Holi, het festival van kleuren, dat de overwinning van het goede op het kwade viert. Het verhaal van Prahlada, die ondanks de pogingen van zijn vader Hiranyakashipu om hem te doden, beschermd werd door Vishnu’s genade. Holika, de zus van Hiranyakashipu, werd verbrand, terwijl Prahlada ongedeerd bleef.
Wat kunnen we van Purnima leren?
Purnima biedt ons verschillende levenslessen en inzichten die ons dagelijks kunnen inspireren. Hier zijn enkele van de belangrijkste:
- Reflectie en zuivering: De volle maan symboliseert helderheid en verlichting. Net zoals de maan helder schijnt, moedigt Purnima ons aan om onszelf helder te zien en na te denken over ons leven, onze daden en onze doelen. Het is een tijd om oude gewoonten los te laten die ons niet langer dienen en onze geest te zuiveren van negatieve gedachten.
- Verbondenheid met de natuur: Purnima herinnert ons aan onze verbondenheid met de natuur. De maan, een essentieel onderdeel van onze wereld, beïnvloedt de getijden, de groei van planten, en zelfs onze emoties. Door te vieren op Purnima, eren we deze verbondenheid en erkennen we dat we deel zijn van een groter geheel.
- Het belang van dankbaarheid en zegeningen: Purnima is een dag om dankbaar te zijn voor de zegeningen in ons leven. Het uitvoeren van rituelen, het doen van goede daden, en het delen met anderen versterken ons gevoel van dankbaarheid en helpen ons te focussen op wat werkelijk belangrijk is.
3 manieren om Purnima te vieren
Er zijn verschillende manieren om Purnima te vieren en de energie van de volle maan te benutten. Hier zijn drie inspirerende manieren:
- Meditatie en reflectie: Neem de tijd om in stilte te zitten en je gedachten te observeren. Meditatie helpt om de geest te zuiveren en innerlijke rust te vinden. Het is krachtig om op een rustige plek buiten te zitten, onder het maanlicht, en je gedachten te laten stromen zonder oordeel.
- Uitvoeren van een puja of ritueel: Veel hindoes voeren op Purnima een puja uit. Dit ritueel omvat het zingen van gebeden, het aanbieden van fruit en bloemen en het reciteren van heilige teksten. Deze ceremonie brengt vrede en harmonie in huis en versterkt de verbinding met het goddelijke.
- Liefdadigheid en goede daden: Deel je zegeningen met anderen door aan liefdadigheid te doen, voedsel te geven aan de armen of vrijwilligerswerk te doen. Goede daden verrichten op Purnima wordt als bijzonder gunstig beschouwd en vergroot je eigen karma en welzijn.
Tijd voor zuivering
Purnima is een dag vol spirituele betekenis en potentie. Het is een tijd voor reflectie, zuivering en viering, waarin we ons opnieuw verbinden met de natuur, onszelf en het goddelijke. Door Purnima bewust te vieren, kunnen we de positieve energie van de volle maan benutten en deze toepassen op ons dagelijks leven. Of je nu mediteert, een ritueel uitvoert of simpelweg dankbaar bent; Purnima biedt ons allemaal een kans om te groeien, te leren en spiritueel te verrijken.
Vond je dit artikel waardevol?
Draag jij het delen van dit soort kennis een warm hart toe? Jouw bijdrage is van harte welkom!
Elke donatie helpt ons om de gratis diensten van HindoeDharma.nl mogelijk te maken. Dit omvat kosten voor boeken, webhosting, technische applicaties en meer.
Daarnaast gebruiken we een deel van de bijdragen om boodschappen en warme maaltijden uit te delen aan minderbedeelden, als onderdeel van onze inzet voor karma yoga en maatschappelijke betrokkenheid.