Vijaya Dashami [Vijayā Dashamī] is de dag waarop we de overwinning van Durga [Durgā] en Rama [Rāma] op het kwade vieren. Durga heeft de demon Mahishaasura [Mahiṣāsura] verslagen en Rama de demon Raavana [Rāvaṇa].

Tithi

Ashvina shukla dashami [aśvina śukla daśamī]

Achtergrond

Het verhaal van de overwinning van Durga op Mahishaasura is beschreven bij Navratri en dat van de overwinning van Rama bij Raavana was niet zo slecht en Navratri.

Rituelen

Op de dag van Vijaya Dashami staat enerzijds de verering van Durga centraal en anderzijds die van Rama.

Verering van Durga

Op de dag van Vijaya Dashami vereren we Durga in haar hoofdgedaante, de openbaring als Durga. Dit vereren kan gepaard gaan met vasten. Vasten is een manier om onthechting en onthouding te beoefenen. We passen ons eetpatroon tijdelijk aan door ons te beperken tot voedsel dat reiner is en dus een gunstigere werking heeft op onze geest. Sommige mensen beperken zich zelfs tot puur water en fruit of eten zelfs helemaal niets.

Als rituelen offeren de meeste mensen zuivere spijzen, bloemen en baden van ingrediënten die een gunstige werking hebben op onze geest. Dit mengsel kennen we als dhaara [dhāra], wat vloed betekent. Bij het offeren reciteren we haar mantra herhaaldelijk. De meest gebruikte mantra’s hierbij zijn “aum shri durgaayai namah” [ॐ śrī durgāyai namaḥ] en “aum aim hreem kleem chaamundaayai vicce” [ॐ aiṃ hrīṃ klīṃ cāmuṇḍāyai vicce]. We vereren Durga middels puja [pūjā] en/of havana. Vaak wordt ook de eigen japa mala [japa mālā] om of op het beeld van Durga geplaatst voordat we Haar vereren of raken we het beeld even aan met de japa mala nadat we Durga middels het beeld hebben vereerd. Vervolgens doen we mantra jaapa [mantra jāpa] met de mala met meestal één van de zojuist genoemde mantra’s.

In mandirs wordt vaak paatha [pāṭha] gedaan van de Durga Saptashati [Durgā Saptaśati], de 700 verzen ter ere van Devi Mata. Verder worden vele lofzangen gezongen ter ere van Durga. Deze beschrijven haar grootheid en kwaliteiten, waardoor we worden geïnspireerd en in staat worden gesteld om haar leringen in ons leven te integreren. Durga’s lof wordt bezongen en Ze wordt vereerd middels rituelen, gebeden, lofzangen, offers en mantrarecitatie.

Verering van Rama

We vereren Rama tezamen met zijn echtgenote Sita [Sītā] en zijn trouwe dienaar Hanuman [Hanumāna]. Hanuman had namelijk de zegen ontvangen dat men door zijn verering Rama kan bereiken. Ook dit vereren kan gepaard gaan met vasten. Verder kunnen dezelfde rituelen worden verricht als bij Durga, alleen is het offeren van baden aan Rama en Hanuman niet gebruikelijk. Bij het offeren reciteren we zijn mantra herhaaldelijk. De meest gebruikte mantra’s hierbij zijn “aum shri sitaaraamaaya namah” [ॐ śrī sītārāmāya namaḥ] en “aum shri ramaya namah” [ॐ śrī rāmāya namaḥ] voor Rama en “aum shri hanumate namah” [ॐ śrī hanumate namaḥ] voor Hanuman. In mandirs wordt vaak de nadruk gelegd op de verering van Durga en minder op die van Rama en Hanuman. De mandirs die wél stilstaan bij Hen bezingen hun lof en vereren Ze middels rituelen, gebeden, lofzangen, offers en mantrarecitatie.