Vijaya Dashami is een hindoe feestdag die de overwinning van het goede op het kwade viert. Het staat symbool voor het einde van negativiteit en de start van een nieuw begin. In dit artikel duiken we dieper in op de betekenis van Vijaya Dashami, de verhalen uit de geschriften en hoe je deze dag op een betekenisvolle manier kunt vieren.
Wat is Vijaya Dashami?
Vijaya Dashami, vaak simpelweg Dussehra genoemd, is een belangrijke hindoeïstische feestdag die de overwinning van het goede over het kwade symboliseert. Het woord ‘Vijaya’ betekent ‘overwinning’ en ‘Dashami’ verwijst naar de tiende dag van een maand.
Tijdens Vijaya Dashami vieren hindoes verschillende mythische overwinningen. Het meest bekende verhaal is dat van Rama die de demonenkoning Ravana versloeg, zoals beschreven in het epische verhaal van de Ramayana. Ook wordt de overwinning van de godin Durga op de demon Mahishasura gevierd. Beide verhalen benadrukken de kracht van rechtvaardigheid, moed en de uiteindelijke overwinning van het goede.
Wanneer vindt Vijaya Dashami plaats?
Vijaya Dashami vindt plaats op de tiende dag van de heldere helft van de maand Ashwin, volgens de hindoeïstische maankalender. Dit valt meestal ergens tussen eind september en half oktober. Het is de laatste dag van de negen nachten durende Navratri-viering, een festival dat gewijd is aan de verering van de verschillende vormen van de godin Durga.
De dag zelf begint vaak met rituelen en gebeden in de ochtend, gevolgd door culturele programma’s en vieringen in de middag en avond. Overal in India en sommige andere delen van de wereld waar hindoes wonen, vinden optochten, toneelvoorstellingen en het verbranden van standbeelden van Ravana plaats, als symbool voor de overwinning van het goede.
Verhalen uit de geschriften met betrekking tot Vijaya Dashami
- Het verhaal van Rama en Ravana
Een van de meest geliefde verhalen die op Vijaya Dashami worden herdacht, is dat van Shri Rama. In de Ramayana wordt Rama, een incarnatie van de god Vishnu, verbannen naar het bos voor veertien jaar. Zijn vrouw Sita en broer Lakshmana vergezellen hem. Tijdens hun verblijf in het bos wordt Sita ontvoerd door de demonenkoning Ravana, die haar naar zijn koninkrijk Lanka brengt. Met de hulp van zijn trouwe volgelingen, waaronder Hanuman, lanceert Rama een zoektocht om Sita te redden. Uiteindelijk, na een hevige strijd, verslaat Rama Ravana op de tiende dag van de oorlog. Deze overwinning wordt jaarlijks gevierd als Vijaya Dashami. De Ramayana zit vol symboliek. Zie ook: Ramayana: een eeuwig verhaal van plicht, geloof en liefde - De overwinning van Durga op Mahishasura
Een ander belangrijk verhaal dat vaak wordt verteld tijdens Vijaya Dashami is dat van Durga en de demon Mahishasura. Volgens de legende werd Mahishasura, een krachtige demon, vrijwel onverslaanbaar nadat hij een zegen ontving van de god Brahma. Hij misbruikte zijn macht en zaaide angst in de werelden van zowel de goden als de mensen. Uiteindelijk creëerden de goden Durga, een krachtige vrouwelijke krijger, om Mahishasura te verslaan. Na een strijd die negen dagen en nachten duurde, versloeg Durga de demon op de tiende dag. Dit verhaal benadrukt de kracht van het goddelijke vrouwelijke en het idee dat het kwaad altijd zal worden overwonnen.
Wat kunnen we van Vijaya Dashami leren?
Vijaya Dashami biedt veel belangrijke lessen die verder reiken dan religieuze en culturele grenzen. Hier zijn enkele inspirerende inzichten die we kunnen meenemen uit dit festival:
- Overwinning van het goede over het kwade: Het belangrijkste thema van Vijaya Dashami is de overwinning van rechtvaardigheid en waarheid. Of het nu gaat om Rama die Ravana verslaat of Durga die Mahishasura overwint; de dag herinnert ons eraan dat het goede uiteindelijk altijd zal zegevieren, zelfs als de strijd lang en moeilijk is.
- Moed en doorzettingsvermogen: De verhalen van Vijaya Dashami benadrukken het belang van moed en doorzettingsvermogen in het gezicht van tegenspoed. Of het nu Rama is die zijn geliefde vrouw Sita redt, of Durga die tegen de demon Mahishasura vecht om de wereld te redden van verval; beide verhalen leren ons om niet op te geven, ongeacht de obstakels die we tegenkomen.
- Nieuw begin: Vijaya Dashami markeert ook een nieuw begin. Na de overwinning beginnen de personages aan een nieuwe fase van hun leven. Dit thema van vernieuwing moedigt ons aan om na elke uitdaging opnieuw te beginnen en te groeien vanuit onze ervaringen.
3 manieren om Vijaya Dashami te vieren
- Bijwonen van een Ramlila of interactief lezen van de Ramayana: Ramlila is een traditionele toneelvoorstelling die het verhaal van de Ramayana uitbeeldt. Deze uitvoeringen, die vaak worden gehouden tijdens de dagen voorafgaand aan Vijaya Dashami, eindigen met het verbranden van standbeelden van Ravana, Meghnath en Kumbhkaran. Het bijwonen van een Ramlila is een prachtige manier om het verhaal van Rama te herbeleven en de morele lessen die het verhaal biedt te waarderen. Als er geen Ramlila bij jou in de buurt wordt georganiseerd, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om samen te komen met andere hindoes en gezamenlijk de Ramayana te lezen en bespreken.
- Verbranding van Ravana: In veel delen van India wordt het verbranden van enorme standbeelden van Ravana, vaak vergezeld door vuurwerk, gezien als het hoogtepunt van de Vijaya Dashami viering. Dit ritueel symboliseert de vernietiging van het kwade en het loslaten van negatieve gedachten en gevoelens. Door het bijwonen of organiseren van een Ravana-verbranding kunnen mensen deelnemen aan deze symbolische zuivering. Je kunt dit ook bij jou thuis organiseren. Iets wat ik zelf heel mooi vind, is allerlei negatieve emoties en eigenschappen op papier opschrijven en in het vuur mee verbranden. Op die manier verbrand je symbolisch de Ravana in jezelf.
- Beoefen zelfdiscipline en meditatie: Veel mensen kiezen ervoor om tijdens hindoe feestdagen te vasten of hun dieet te beperken. Dit kan een manier zijn om onthechting te beoefenen en je geest te verfrissen. Meditatie en yoga zijn ook krachtig, omdat ze helpen om je innerlijke kracht te versterken en je spirituele bewustzijn te verdiepen. Vraag jezelf af hoe je de kwaliteiten van Rama en Durga in jezelf kunt ontwikkelen, en wat voor stappen jij kunt nemen om het goede te laten zegevieren in jouw (dagelijkse) leven.
Viering van morele waarden
Vijaya Dashami is meer dan alleen een feestdag; het is een viering van morele waarden, moed, en de eeuwige strijd tussen goed en kwaad. Door deze dag te vieren, herinneren hindoes over de hele wereld zich de waarde van waarheid, rechtvaardigheid en moed. Het festival biedt een kans voor zowel zelfreflectie als vernieuwing, waardoor mensen worden geïnspireerd om negativiteit los te laten en met frisse energie aan een nieuw begin te werken. Of je nu deelneemt aan een Ramlila, een Ravana-verbranding bijwoont, of gewoon tijd doorbrengt met familie, Vijaya Dashami biedt iedereen een gelegenheid om te vieren en te groeien.
Vond je dit artikel waardevol?
Draag jij het delen van dit soort kennis een warm hart toe? Jouw bijdrage is van harte welkom!
Elke donatie helpt ons om de gratis diensten van HindoeDharma.nl mogelijk te maken. Dit omvat kosten voor boeken, webhosting, technische applicaties en meer.
Daarnaast gebruiken we een deel van de bijdragen om boodschappen en warme maaltijden uit te delen aan minderbedeelden, als onderdeel van onze inzet voor karma yoga en maatschappelijke betrokkenheid.
