Makar Sankranti is een hindoe feestdag die in het teken staat van de zon, aarde en natuur. In dit artikel duiken we dieper in op de betekenis van Makar Sankranti, de verhalen uit de geschriften en hoe je deze dag op een betekenisvolle manier kunt vieren.
Wat is Makar Sankranti?
Makar Sankranti is een kleurrijk en feestelijk hindoe-festival dat de overgang van de zon in het teken van Steenbok (Makara) viert. Het markeert de begin van de lente en de oogstperiode in India. Dit festival is niet alleen een tijd om te feesten, maar ook om de natuur te eren en de overvloed te vieren die de aarde ons schenkt. Het benadrukt de belangrijke rol van de zon in ons leven en ons dagelijks bestaan.
Wanneer vindt Makar Sankranti plaats?
Makar Sankranti valt elk jaar op 14 januari, hoewel de datum soms een dag verschuift, afhankelijk van de specifieke kalendersystemen in verschillende delen van India. Dit is het moment waarop de zon zijn noordwaartse reis begint, een periode die ook wel de Uttarayana wordt genoemd. Het markeert een periode van langer wordende dagen en kortere nachten, wat vaak wordt gezien als een tijd van vernieuwing en groei.
Verhalen uit de geschriften m.b.t. Makar Sankranti
Makar Sankranti is een feest vol rijke verhalen en mythen die diepgeworteld zijn in de hindoeïstische traditie. Deze verhalen geven ons inzicht in de spirituele en culturele betekenis van dit festival. Hier zijn enkele van de meest fascinerende verhalen rondom Makar Sankranti:
- Het verhaal van Surya en Suryaprakasha
In de hindoeïstische traditie speelt de zonnegod Surya een belangrijke rol. Volgens sommige legendes heeft Surya, de zonnegod, zijn speciale aandacht op Makar Sankranti gericht. Het verhaal vertelt dat Surya elke dag zijn licht op de aarde zendt, maar op Makar Sankranti heeft hij een speciale uitbarsting van licht en energie. Dit symboliseert de nieuwe begin van de zon zijn noordwaartse reis.Er is ook een verhaal over de koning Suryaprakasha, die naar verluid op Makar Sankranti een groot feest hield ter ere van de zon. Hij bood de zon zijn dankbaarheid en eerde zijn kracht met een gigantische lichten en een overvloed aan voedsel. Dit gebruik om de zon te eren en dankbaarheid te tonen wordt nog steeds nageleefd door het aanbieden van gebeden en door het bereiden van speciale gerechten tijdens Makar Sankranti.
- Het verhaal van de Kumbh Mela
Een ander fascinerend verhaal heeft betrekking op de Kumbh Mela, de grootste religieuze bijeenkomst ter wereld, die vaak samenvalt met Makar Sankranti. De oorsprong van de Kumbh Mela ligt in de mythologische strijd tussen de goden en de demonen om de ‘amrita’, de nectar van onsterfelijkheid.Tijdens deze strijd werd een pot nectar op de aarde verloren. Waar de nectar viel, zouden de goden heilige baden nemen. De Kumbh Mela wordt gehouden op de plaatsen waar de nectar neerdaalde. Hoewel de Kumbh Mela niet exclusief voor Makar Sankranti is, vindt deze bijzondere festival vaak rond die tijd plaats. Het baden in de heilige rivieren tijdens Makar Sankranti wordt beschouwd als een daad van zuivering en spirituele vernieuwing.
- Het verhaal van de boerderij en de oogst
In veel delen van India wordt Makar Sankranti gevierd als een oogstfestival. Het verhaal gaat dat dit een tijd is om de overvloed van de aarde te eren. Boeren vieren de succesvolle oogst door offers te brengen aan de goden en door feestelijke maaltijden te bereiden met de nieuwe oogst. Het markeert het einde van de winter en het begin van een nieuw landbouwseizoen.De feestvreugde omvat het delen van lekkernijen gemaakt van sesamzaad en suiker, zoals tilgul. Deze zoetigheden symboliseren de zoetheid van het leven en de vreugde die komt met een goede oogst. Het is een tijd van dankbaarheid en viering van de vruchten van hun arbeid.
Wat kunnen we van Makar Sankranti leren?
Makar Sankranti biedt ons waardevolle lessen die verder gaan dan alleen de festiviteiten. Het herinnert ons aan de kracht van vernieuwing en transformatie. De overgang van de zon naar Steenbok symboliseert een nieuw begin en de mogelijkheid om oude gewoonten en negatieve energieën achter te laten. Het vieren van dit festival helpt ons om na te denken over onze eigen levenscyclus en de veranderingen die we willen omarmen.
Daarnaast leert Makar Sankranti ons het belang van het respecteren en eren van de natuur. Het feest is een tijd om dankbaarheid te tonen voor de oogst en de vruchten van ons harde werk. Het moedigt ons aan om meer bewust te leven en verbinding te maken met de aarde en haar cycli.
3 manieren om Makar Sankranti te vieren
- Vlieg met vliegers en maak er een spel van: Tijdens Makar Sankranti is het laten stijgen van vliegers een populaire traditie die vreugde en feestelijkheid brengt. Maak er een levendig spel van door samen met familie, vrienden en buren vliegers op te laten. Organiseer een vliegerfeest in je tuin of een nabijgelegen park en daag elkaar uit om de mooiste en meest kleurrijke vliegers te maken. Het samen lachen, genieten van de buitenlucht en de kleurrijke vliegers die de lucht vullen, versterkt de band met je dierbaren en maakt de festiviteiten nog specialer.
- Rituelen en gebeden voor Surya: Makar Sankranti is een tijd om Surya, de zonnegod, te eren door middel van rituelen en gebeden. Begin de dag met een speciale puja door offers van voedsel, zoals tilgul of puranpoli, te brengen bij een tempel of thuis. Breng ook offers van bloemen of water richting de opkomende zon en spreek je dankbaarheid uit. Dit ritueel helpt je om een spirituele verbinding te maken met de zon en om zijn zegeningen te vragen voor gezondheid en voorspoed in het komende jaar.
- Vrijwilligerswerk, maaltijden delen en giften aan minderbedeelden: Makar Sankranti is een perfect moment om vrijgevigheid te tonen door vrijwilligerswerk te doen of maaltijden te delen met minderbedeelden. Organiseer een maaltijd voor de armen of doneer voedsel en andere benodigdheden aan lokale goede doelen. Deze daad van medemenselijkheid past perfect bij de feestelijke geest van het festival, dat draait om dankbaarheid en overvloed. Het delen van rijkdom, of het nu materieel of emotioneel is, bevordert een gevoel van gemeenschap en versterkt de boodschap van geven tijdens deze speciale tijd van het jaar.
Tradities en spirituele betekenis
Makar Sankranti biedt een prachtige gelegenheid om te genieten van de rijke tradities en spirituele betekenis die dit festival met zich meebrengt. Of je nu de lucht opfleurt met kleurrijke vliegers, rituelen en gebeden wijdt aan Surya de zonnegod, of je tijd en middelen deelt met de minderbedeelden, elk van deze vieringen draagt bij aan de vreugde en verbondenheid van het festival. Dit feest herinnert ons aan de waarde van gemeenschap, dankbaarheid en vernieuwing. Door de oude verhalen en tradities in ere te houden en tegelijkertijd moderne manieren van viering te omarmen, kunnen we de essentie van Makar Sankranti volledig ervaren. Laat dit festival je inspireren om met een open hart en een positieve geest te leven, en om de overvloed en schoonheid van de wereld om ons heen te waarderen.
Vond je dit artikel waardevol?
Draag jij het delen van dit soort kennis een warm hart toe? Jouw bijdrage is van harte welkom!
Elke donatie helpt ons om de gratis diensten van HindoeDharma.nl mogelijk te maken. Dit omvat kosten voor boeken, webhosting, technische applicaties en meer.
Daarnaast gebruiken we een deel van de bijdragen om boodschappen en warme maaltijden uit te delen aan minderbedeelden, als onderdeel van onze inzet voor karma yoga en maatschappelijke betrokkenheid.
