Deze 5-voudige Shiva puja voor beginners is een korte puja die je kunt verrichten in het dagelijkse leven. Deze puja duurt ongeveer 6 minuten en kun je dagelijks of wekelijks uitvoeren.
Benodigdheden
Voor het uitvoeren van deze puja heb je nodig:
- De diya die je al had gebrand (zie Deva puja met murti: een stapsgewijze handleiding)
- Chandan (sandelhoutpoeder) of rozenwater
- 1 verse bloem
- Zuivere, natuurlijke wierook
- Een stuk fruit of een schaaltje sattvisch voedsel
- 1 lota met gefilterd, zuiver water en een lepeltje
Het is handig om deze benodigdheden in 1 thali (brass of koperen blad) te plaatsen, zodat je alles bij de hand hebt en niets hoeft te zoeken tijdens je puja. Dit helpt je om geconcentreerd te blijven en je aandacht bij de puja te houden.
Stap 1. Dhyanam: meditatie op Shiva
Wat je doet: Begin met een moment van stilte. Ga comfortabel zitten, sluit je ogen en adem diep in en uit. Concentreer je op het beeld van Shiva en stel je voor dat je in zijn aanwezigheid bent. Voel zijn kalmerende energie om je heen.
Betekenis: Dhyanam is een moment van innerlijke rust en stilte. Deze stilte is nodig om je puja met aandacht en bewustzijn te kunnen uitvoeren. Als je geest rustig is, je gedachten zuiver zijn en je met oprechte toewijding bezig bent, ben je beter in staat je op het goddelijke te richten en een diepere verbinding te ervaren. Om dit te bereiken, is het belangrijk dat je een bewuste en eerlijke manier van leven volgt die in lijn is met dharma, en dat je regelmatig mediteert en bezint.
Mantra: Terwijl je op Shiva mediteert, kun je in stilte of hardop een mantra van hem reciteren. In deze handleiding voor beginners gebruiken we de Shiva gayatri mantra. Reciteer de mantra met volle aandacht.
ॐ पञ्चवक्त्राय विद्महे महादेवाय धीमहि तन्नो रुद्रः प्रचोदयात्।
ॐ pañcavaktrāya vidmahe mahādevāya dhīmahi tanno rudraḥ pracodayāt.
We zullen degene met vijf hoofden leren kennen en mediteren op de grootste onder de goddelijke gedaantes. Hierdoor zal Rudra ons verlichten.
~
Liever een kortere mantra gebruiken? Reciteer dan 1 of 3 keer de korte mantra van Shiva:
ॐ नमः शिवाय।
ॐ namaḥ śivāya.
Ik buig tot Shiva.
Stap 2. Gandham (geur)
Wat je doet: Meng sandelhoutpoeder met een paar druppels water om een pasta te maken. Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en breng de pasta aan op het voorhoofd van het beeld of de afbeelding van Shiva met je rechterringvinger. Je kunt een stip zetten of een verticale streep van beneden naar boven, beginnend tussen de wenkbrauwen. Als je geen sandelhoutpoeder hebt, sprenkel dan rozenwater op de murti of afbeelding.
Betekenis: Gandha representeert het element aarde en de zintuiglijke ervaring van geur. Zuivere, natuurlijke geuren helpen ons om in harmonie te zijn met de natuur en bevordert een vredige sfeer. Door chandan of rozenwater aan te bieden, creëren we een heilige ruimte voor meditatie en gebed. Het symboliseert ook dat wat we geven aan de wereld, zoals liefde en harmonie, naar ons terugkomt. Hierdoor voelen we ons meer verbonden met onszelf en onze omgeving.
Mantra:
Terwijl je geur aanbiedt, kun je de volgende mantra reciteren:
ॐ नमः शिवाय। गन्धं समर्पयामि।
ॐ namaḥ śivāya. gandhaṃ samarpayāmi.
Ik buig tot Shiva. Ik bied geur aan.
Stap 3. Pushpam (bloem)
Wat je doet: Neem een verse bloem in je handen, houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en leg vervolgens de bloem voor het beeld of de afbeelding van Shiva. Gebruik een bloem die geurig en zuiver is, zoals jasmijn, lotus of een roos. Je kunt ook een eenvoudigere bloem gebruiken, zoals een chrysant, anjer, goudsbloem of afrikaantje.
Betekenis: Pushpam symboliseert het vergroten van ons bewustzijn. Bloemen helpen ons om ons hart te openen en in harmonie te zijn. Door bloemen aan te bieden, dragen we bij aan een heilige ruimte voor meditatie en gebed. Ook herinneren bloemen ons aan de vergankelijkheid van het leven en het belang van het huidige moment, omdat hun schoonheid tijdelijk is en ze snel verwelken. Door bloemen te offeren, openen we ons hart en benadrukken we hoe waardevol het is om het heden te koesteren.
Mantra: Terwijl je de bloem aanbiedt, kun je de volgende mantra reciteren:
ॐ नमः शिवाय। पुष्पं समर्पयामि।
ॐ namaḥ śivāya. puṣpaṃ samarpayāmi.
Ik buig tot Shiva. Ik bied een bloem aan.
Stap 4. Dhoopam (geurige rook)
Wat je doet: Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra, steek wierook aan en zwaai de rook zachtjes kloksgewijs rond het beeld of de afbeelding van Shiva. Gebruik wierook van goede kwaliteit, gemaakt van 100% natuurlijke, plantaardige ingrediënten.
Betekenis: Dhoopam representeert de elementen aarde en lucht, en de zintuiglijke ervaring van ruiken. Dhoop helpt ons om de omgeving te zuiveren, een serene omgeving te creëren en ons geestelijk te concentreren. Door dhoop aan te bieden, maken we onze omgeving nog meer geschikt voor meditatie en gebed. Ook herinnert dhoop ons aan hoe snel het leven voorbij kan gaan, zoals de rook snel vervliegt. Dit benadrukt hoe belangrijk het is om in het moment te leven en er een optimale ervaring uit te halen.
Mantra: Terwijl je de wierook aanbiedt, kun je de volgende mantra reciteren:
ॐ नमः शिवाय। धूपमाघ्रापयामि।
ॐ namaḥ śivāya. dhūpam-āghrāpayāmi.
Ik buig tot Shiva. Ik bied geurige rook aan.
Stap 5. Deepam (licht)
Wat je doet: Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en draai de diya drie keer in een cirkelvormige beweging met de klok mee voor het beeld of de afbeelding van Shiva. Je begint en eindigt bij de voeten.
Betekenis: Deepam representeert het element vuur en de zintuiglijke ervaring van zien. Door licht aan te bieden, creëren we een heldere en warme sfeer die ons helpt om ons te concentreren en de duisternis van onwetendheid te verdrijven. Het licht symboliseert de aanwezigheid van het goddelijke en de innerlijke wijsheid die in ons allen schuilt. Daarnaast herinnert deepam ons eraan om ons spirituele pad te blijven verlichten. Het spoort ons aan om ons bewustzijn te vergroten en dichter bij de waarheid te komen.
Mantra: Terwijl je het licht aanbiedt, kun je de volgende mantra reciteren:
ॐ नमः शिवाय। दीपं दर्शयामि।
ॐ namaḥ śivāya. dīpaṃ darśayāmi.
Ik buig tot Shiva. Ik bied licht aan.
Stap 6. Naivedyam (voedsel)
Wat je doet: Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en plaats vers fruit, zoetigheid of een vers bereid gerecht voor het beeld of de afbeelding van Shiva. Gebruik vers, zuiver, biologisch en onbewerkt voedsel (veganistisch en sattvisch).
Betekenis: Naivedyam representeert het element water en de zintuiglijke ervaring van proeven. Door naivedya aan te bieden, tonen we onze respect en waardering voor het goddelijke en de zegeningen die we ontvangen. Ook creëert het delen van voedsel een gevoel van gemeenschap en verbinding, en herinnert het ons aan de cyclus van geven en ontvangen. Het herinnert ons aan de vergankelijkheid van het leven en het belang van dankbaarheid in ons dagelijks bestaan, door ons te laten beseffen hoe waardevol het is om bewust en dankbaar te zijn voor wat we hebben.
Mantra: Terwijl je het voedsel aanbiedt, kun je een van de volgende mantra’s reciteren.
Als je fruit offert (de vrucht staat symbool voor de vruchten/resultaten van karma):
ॐ नमः शिवाय। फलं समर्पयामि।
ॐ namaḥ śivāya. phalaṃ samarpayāmi.
Ik buig tot Shiva. Ik bied een vrucht aan.
~
Als je voedsel offert:
ॐ नमः शिवाय। नैवेद्यं निवेदयामि।
ॐ namaḥ śivāya. naivedyaṃ nivedayāmi.
Ik buig tot Shiva. Ik bied voedsel aan.
Stap 7. Aachaman (water)
Na voedsel hoort water. Eigenlijk hoort deze stap dus bij naivedyam.
Wat je doet: Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en bied water aan in een lepeltje voor het beeld of de afbeelding van Shiva.
Betekenis: Aachaman staat voor zuivering en gastvrijheid. Het aanbieden van water is een teken van respect en eerbied voor de godheid, waarbij het water symbool staat voor het reinigen van zowel de geest als het lichaam van de aanbidder. Deze handeling symboliseert innerlijke helderheid en focus, en helpt ons een zuivere staat van bewustzijn te bereiken in voorbereiding op verdere spirituele rituelen. Het is een herinnering om onszelf en onze omgeving te zuiveren en respectvol te verbinden met het goddelijke.
Mantra: Terwijl je het water aanbiedt, kun je de volgende mantra reciteren:
ॐ नमः शिवाय। नैवेद्यान्ते आचमनीयं जलं समर्पयामि।
ॐ namaḥ śivāya. naivedyānte ācamanīyaṃ jalaṃ samarpayāmi.
Ik buig tot Shiva. Na het aanbieden van voedsel bied ik water aan.
Stap 8. Prarthana: persoonlijk gebed tot Shiva
Wat je doet: Neem een moment van stilte voor een persoonlijk gebed gericht tot Shiva, de god van transformatie en vernieuwing. Sluit je ogen en spreek vanuit je hart tot Shiva. Vraag om zijn zegen voor persoonlijke groei, verlichting, en om begeleiding in je leven. Verzoek hem oprecht om innerlijke vrede en de kracht om obstakels te overwinnen.
Betekenis: Prarthana symboliseert ons vertrouwen in Shiva als leider en gids in ons leven. Het toont dat we bereid zijn onze zorgen, vreugden en wensen aan hem toe te vertrouwen. Door ons persoonlijke gebed uit te spreken, tonen we oprechtheid en devotie, en vragen we Shiva om ons ego te vernietigen. Daarnaast vragen we om zijn wijsheid en helderheid, zodat hij ons helpt bij het maken van juiste beslissingen en ons spirituele pad verlicht.
Gebed: Er is geen vaste tekst voor dit gebed; het kan eenvoudig of uitgebreid zijn, afhankelijk van je eigen gevoel. Een voorbeeld kan zijn:
“Lieve Shiva Bhagvaan, verlicht alstublieft mijn pad en geef mij de kracht om de uitdagingen in mijn leven te overwinnen. Reinig mijn geest en mijn hart van onzuiverheden en help mij om wijsheid en helderheid te vinden. Bescherm mijn dierbaren en breng ons allen innerlijke vrede en balans. Dank u voor uw onmetelijke liefde en mededogen. Moge uw goddelijke energie mij begeleiden op mijn reis naar zelfontdekking en verlichting. ॐ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ.”
Dit persoonlijke gebed helpt ons om onze spirituele band met Shiva te versterken en hem te vragen om steun en zegeningen in ons dagelijks leven.
Belangrijk om te weten
Deze 5-voudige Shiva puja voor beginners is onderdeel van de Deva puja met murti. Start je ritueel altijd door een diya aan te steken en eindig met een aarti. Deze stappen zorgen ervoor dat je puja compleet en betekenisvol is.
Zie dit artikel voor de beschrijving van de volledige Deva puja met murti:
