Omdat een ritueel meer is dan uiterlijke handelingen…
Een Ganesha puja is een ritueel om stil te staan, je hart te openen en bewust verbinding te maken met de energie van Ganesha: de wijze beschermer, de overwinnaar van obstakels en brenger van zegeningen.
In deze handleiding deel ik een praktische manier om een 5-voudige Ganesha puja te doen, met aandacht voor betekenis, intentie en persoonlijke beleving. Met eenvoudige mantra’s voor beginners en moeilijkere voor gevorderden.
Voor een 5-voudige Ganesha puja heb je nodig:
Tijdsduur: ca. 2 minuten.
Doe je alleen de Ganesha puja, dan raad ik aan te beginnen met 5 minuten meditatie.
Wat je doet:
Begin met een moment van stilte. Sluit je ogen, adem rustig en voel je lichaam. Breng je handen samen in de namaste-houding voor je hart en zorg dat je rug recht is, je nek in lijn met je wervelkolom. Blijf zo zitten tijdens de puja: deze bewuste houding helpt de energie in je lichaam vrij te laten stromen en brengt je in contact met jezelf en het goddelijke.
Ga rustig zitten, sluit je ogen en adem diep in en uit. Laat je lichaam ontspannen en richt je aandacht op Ganesha. Stel je voor dat je in zijn aanwezigheid bent, voel zijn kalmerende energie om je heen. Blijf enkele ademhalingen in deze stilte, en laat gedachten zachtjes komen en gaan. Open dan je ogen en kijk even aandachtig naar de murti van Ganesha. Denk aan hoe hij ons de wijsheid geeft om met helderheid en geduld uitdagingen in ons leven te benaderen, en los te laten wat je tegenhoudt, zoals angst, twijfel of weerstand. Zodat je je kunt overgeven aan de stroom van het leven.
Als je deze puja doet als onderdeel van een uitgebreidere Deva Puja, dan kun je puur even aandachtig kijken naar de murti van Ganesha. Verricht je alleen de Ganesha puja, dan geldt een langere dhyaanam.
Betekenis:
Dhyaanam is het moment waarop we even terugtrekken uit de wereld, het lawaai van gedachten laten liggen en ons richten op de aanwezigheid van het goddelijke. In die stilte openen we ons hart en onze geest, voelen we de zachte beweging van goddelijke energie om ons heen, en bereiden we ons voor om met aandacht, bewustzijn en toewijding de puja te verrichten. Dhyaanam herinnert ons eraan dat ware verbinding begint van binnenuit, en dat ieder gebaar in de puja bedoeld is voor innerlijke helderheid en aanwezigheid.
Neem bij elke stap van de puja de betekenis van de handeling in gedachte, zodat de woorden niet alleen in je gedachten blijven, maar ook kunnen doordringen tot je hart en gevoel.
Mantra:
Terwijl je Ganesha in gedachten houdt en zijn aanwezigheid ervaart, reciteer je met volle aandacht en een open hart een Ganesha mantra, bijvoorbeeld:
ॐ वक्रतुण्ड महाकाय सूर्यकोटि समप्रभ।
निर्विघ्नं कुरु मे देव सर्वकार्येषु सर्वदा॥ॐ vakra-tuṇḍa mahākāya sūryakoṭi samaprabha.
nirvighnaṃ kuru me deva sarvakāryeṣu sarvadā.Ik aanbid Ganesha, die een gebogen slurf heeft, een groot lichaam en wiens glans gelijk is aan miljoenen zonnen. O Heer, maak mijn inspanningen vrij van obstakels door uw zegen te geven in al mijn werken, altijd.
Wat je doet:
Meng sandelhoutpoeder met een paar druppels water om een pasta te maken. Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en breng de pasta aan op het voorhoofd van het beeld of de afbeelding van Ganesha met je rechterringvinger. Je kunt een stip zetten of een verticale streep van beneden naar boven, beginnend tussen de wenkbrauwen. Als je geen sandelhoutpoeder hebt, sprenkel dan rozenwater op de murti of afbeelding.
Betekenis:
Geur is als een fluistering van de aarde. Een stille aanwijzing dat iets aanwezig is, nog voordat je het echt ziet of aanraakt. Tijdens de puja helpt geur ons om contact te maken met de subtiele lagen van bewustzijn. Het nodigt uit om kalm te worden, je aandacht te verfijnen en te voelen hoe de energie van het goddelijke zacht om je heen beweegt. Gandham helpt de geest te kalmeren, het hart te openen en een subtiele verbinding te ervaren met het goddelijke. Het herinnert ons eraan hoe fijn en subtiel energie is, en hoe het goddelijke ook in die fijnste lagen aanwezig is en ons altijd verbindt.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens breng je met aandacht sandelhoutpasta of een druppel geur op de murti aan, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गं गणपतये नमः। गन्धं समर्पयामि।
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. gandhaṃ samarpayāmi.
Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied geur aan.
Wat je doet:
Neem een verse bloem in je handen, houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en leg vervolgens de bloem voor het beeld van Ganesha. Gebruik een bloem die geurig en zuiver is, zoals jasmijn, lotus of een roos. Je kunt ook een eenvoudigere bloem gebruiken, zoals een chrysant, anjer, goudsbloem of afrikaantje.
Betekenis:
Bloemen zijn een natuurlijk symbool van schoonheid, vergankelijkheid en toewijding. Hun geur, kleur en vorm spreken zonder woorden. Tijdens de puja staan bloemen voor het zuiverste dat de natuur voortbrengt, en wat wij in nederigheid aanbieden. Bloemen herinneren ons eraan dat alles in bloei komt, straalt en uiteindelijk weer loslaat. Zo nodigen ze ons uit om ook onze eigen gedachten, zorgen en verlangens neer te leggen, en het goddelijke te naderen met eenvoud en openheid. Door Pushpam te offeren zeggen we: “Hier ben ik, met alles wat ik ben, bereid om te bloeien en weer los te laten in uw handen.”
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens leg je met volle aandacht de bloem voor de murti neer, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गं गणपतये नमः। पुष्पं समर्पयामि।
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. puṣpaṃ samarpayāmi.
Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied een bloem aan.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra, steek wierook aan en zwaai de rook zachtjes kloksgewijs rond het beeld of de afbeelding van Ganesha. Gebruik wierook van goede kwaliteit, gemaakt van 100% natuurlijke ingrediënten.
Betekenis:
Wierook verspreidt zich langzaam en vult de ruimte met geur en rook die zacht omhoog kringelt. Het symboliseert onze gebeden en intenties die zich uitstrekken naar het goddelijke, en herinnert eraan dat alles vergankelijk is, en dat ieder offer zich kan vermengen met iets groters. Ook wijzelf. Wanneer we opgaan in het grotere geheel, ervaren we opnieuw eenheid en harmonie. Door dhoopam te offeren zuiveren we de ruimte en ons innerlijk. Het nodigt uit om los te laten wat zwaar is en helderheid toe te laten. Het is een stille herinnering dat we allemaal een atoom zijn van het goddelijke en eenheid & overgave de enige manier zijn om ècht in harmonie te kunnen leven.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens draai je met brandende wierook kloksgewijs rond de murti, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गं गणपतये नमः। धूपमाघ्रापयामि।
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. dhūpam-āghrāpayāmi.
Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied geurige rook aan.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en draai de diya drie keer in een cirkelvormige beweging met de klok mee voor het beeld of de afbeelding van Ganesha. Je begint en eindigt bij de voeten.
Betekenis:
Het licht van de diya verbreidt langzaam warmte en helderheid. Het symboliseert inzicht, bewustzijn en het doorbreken van duisternis, zowel in de wereld om ons heen als in onszelf. Deepam nodigt uit om de aandacht te richten op de innerlijke vonk die altijd in ons brandt, het goddelijke dat in ons aanwezig is. Zoals de diya de ruimte verlicht, zo herinnert Deepam ons eraan dat het goddelijke overal schijnt: in ons, om ons heen, en in ieder wezen. Door het licht te offeren zeggen we eigenlijk: “Laat dit innerlijke vuur helder blijven branden, zodat ik vanuit liefde en helderheid mijn pad kan bewandelen.”
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens draai je met brandende diya kloksgewijs rond de murti, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गं गणपतये नमः। दीपं दर्शयामि।
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. dīpaṃ darśayāmi.
Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied licht aan.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en plaats een schaaltje vers bereid eten of amandelen met een beetje ghee voor het beeld van Ganesha. Gebruik vers, zuiver, biologisch en onbewerkt voedsel (veganistisch en sattvisch).
Betekenis:
Het voedsel dat we aanbieden is eenvoudig en puur. Naivedyam helpt ons stil te staan bij het geven en ontvangen in het dagelijkse leven: hoe alles wat we geven weer terugkomt, en hoe alles wat we ontvangen door ons heen stroomt. Het herinnert ons aan karma: dat elke actie een reactie heeft, dat alles wat we doen een impact heeft. Tijdens de puja verbinden we ons met deze stroom, voelen we hoe energie en overvloed altijd rondgaan, en hoe het goddelijke aanwezig is in iedere handeling. Het is een manier om te leren geven en ontvangen met aandacht en nederigheid, en te beseffen dat ons leven een voortdurende uitwisseling is van energie en zorg.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens leg je het schaaltje voedsel voor de murti neer, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गं गणपतये नमः। नैवेद्यं निवेदयामि।
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. naivedyaṃ nivedayāmi.
Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied voedsel aan.
Na voedsel hoort water. Eigenlijk hoort deze stap dus ‘bij’ naivedyam.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en bied water aan in een lepeltje voor het beeld van Ganesha.
Betekenis:
Het spoelen van de mond staat symbool voor innerlijke reiniging. Het herinnert ons eraan dat woorden, gedachten en intenties net zo belangrijk zijn als fysieke daden. Aachamanam nodigt ons uit om onze geest te zuiveren, onze intenties helder te maken, en ons hart open te stellen voor het goddelijke. Net zoals water het lichaam reinigt en ruimte maakt voor nieuwe voeding, herinnert deze handeling ons eraan om open te zijn voor zuivere energie en inzicht. Onze intenties, gedachten, woorden en handelingen stromen rond en beïnvloeden zowel onszelf als onze omgeving. Door regelmatig stil te staan, te evalueren en te zuiveren, oefenen we openheid, aandacht en bewustzijn in ons dagelijks leven.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens leg je wat water voor de murti neer, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गं गणपतये नमः। नैवेद्यान्ते आचमनीयं जलं समर्पयामि।
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. naivedyānte ācamanīyaṃ jalaṃ samarpayāmi.
Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Na het aanbieden van voedsel bied ik water aan.
Tijdsduur: ca. 1-2 minuten
Wat je doet:
Sluit de puja af met een persoonlijk gebed of prarthana. Breng je handen in de namaste-houding voor je hart, sluit je ogen en adem rustig in en uit. Richt je aandacht naar binnen en spreek in stilte of hardop je intenties, wensen en dankbaarheid uit aan de goddelijke aanwezigheid. Dit is een moment van persoonlijke verbinding, waarin je alles wat je tijdens de puja hebt ervaren, gezien en gevoeld, bewust overbrengt naar het goddelijke.
Betekenis:
Prarthana is het meest intieme deel van de puja: het is een directe dialoog met het goddelijke vanuit je hart. Het helpt om je eigen energie te zuiveren, je geest te richten en een diepere verbinding te ervaren. Door je wensen en dankbaarheid oprecht te uiten, versterk je je innerlijke focus en overgave. Het is een moment van spirituele openheid, waarin je je intenties met volle aandacht en vertrouwen loslaat in de universele energie.
Gebed:
Er is geen vaste tekst voor dit gebed; het kan zo simpel of complex zijn als je zelf wilt. Laat het vooral uit je hart komen en gebruik je eigen woorden. Er is geen goed of fout.
Voel bij het reciteren hoe je hart zich opent en dat je intenties zich verbinden met het grotere geheel. Sluit af door nog even in stilte te zitten, de energie te voelen en je dankbaarheid te laten resoneren in je hele wezen.
Tijdsduur: ca. 4 minuten.
Doe je alleen de Ganesha puja, dan raad ik aan te beginnen met 5 minuten meditatie.
Wat je doet:
Begin met een moment van stilte. Sluit je ogen, adem rustig en voel je lichaam. Breng je handen samen in de namaste-houding voor je hart en zorg dat je rug recht is, je nek in lijn met je wervelkolom. Blijf zo zitten tijdens de puja: deze bewuste houding helpt de energie in je lichaam vrij te laten stromen en brengt je in contact met jezelf en het goddelijke.
Ga rustig zitten, sluit je ogen en adem diep in en uit. Laat je lichaam ontspannen en richt je aandacht op Ganesha. Stel je voor dat je in zijn aanwezigheid bent, voel zijn kalmerende energie om je heen. Blijf enkele ademhalingen in deze stilte, en laat gedachten zachtjes komen en gaan. Open dan je ogen en kijk even aandachtig naar de murti van Ganesha. Denk aan hoe hij ons de wijsheid geeft om met helderheid en geduld uitdagingen in ons leven te benaderen, en los te laten wat je tegenhoudt, zoals angst, twijfel of weerstand. Zodat je je kunt overgeven aan de stroom van het leven.
Als je deze puja doet als onderdeel van een uitgebreidere Deva Puja, dan kun je puur even aandachtig kijken naar de murti van Ganesha. Verricht je alleen de Ganesha puja, dan geldt een langere dhyaanam.
Betekenis:
Dhyaanam is het moment waarop we even terugtrekken uit de wereld, het lawaai van gedachten laten liggen en ons richten op de aanwezigheid van het goddelijke. In die stilte openen we ons hart en onze geest, voelen we de zachte beweging van goddelijke energie om ons heen, en bereiden we ons voor om met aandacht, bewustzijn en toewijding de puja te verrichten. Dhyaanam herinnert ons eraan dat ware verbinding begint van binnenuit, en dat ieder gebaar in de puja bedoeld is voor innerlijke helderheid en aanwezigheid.
Neem bij elke stap van de puja de betekenis van de handeling in gedachte, zodat de woorden niet alleen in je gedachten blijven, maar ook kunnen doordringen tot je hart en gevoel.
Mantra:
Terwijl je Ganesha in gedachten houdt en zijn aanwezigheid ervaart, reciteer je met volle aandacht en een open hart een Ganesha mantra, bijvoorbeeld:
ॐ गजाननं भूतगणादि सेवितं
कपित्थजम्बूफलसार भक्षितम्।
उमासुतं शोकविनाशकारणं
नमामि विघ्नेश्वर पादपङ्कजम्॥ॐ gajānanaṃ bhūta-gaṇādi sevitam
kapittha-jambū-phala-sāra bhakṣitam.
umā-sutam śoka-vināśa-kāraṇam
namāmi vighneśvara pāda-paṅkajam.Ik verheerlijk de lotusvoeten van Vighneshwara, degene met het olifantenhoofd, die wordt gediend door de Bhutaganas (hemelse dienaren) en anderen, en die het sap van Kapittha (wood-apple) en Jambu (rose-apple) vruchten consumeert. Hij is de zoon van Devi Uma (Devi Parvati) en de oorzaak van de vernietiging van verdriet. Ik buig me in eerbied voor de lotusvoeten van die Vighneshwara (de heer die obstakels verwijdert).
Wat je doet:
Meng sandelhoutpoeder met een paar druppels water om een pasta te maken. Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en breng de pasta aan op het voorhoofd van het beeld of de afbeelding van Ganesha met je rechterringvinger. Je kunt een stip zetten of een verticale streep van beneden naar boven, beginnend tussen de wenkbrauwen. Als je geen sandelhoutpoeder hebt, sprenkel dan rozenwater op de murti of afbeelding.
Betekenis:
Geur is als een fluistering van de aarde. Een stille aanwijzing dat iets aanwezig is, nog voordat je het echt ziet of aanraakt. Tijdens de puja helpt geur ons om contact te maken met de subtiele lagen van bewustzijn. Het nodigt uit om kalm te worden, je aandacht te verfijnen en te voelen hoe de energie van het goddelijke zacht om je heen beweegt. Gandham helpt de geest te kalmeren, het hart te openen en een subtiele verbinding te ervaren met het goddelijke. Het herinnert ons eraan hoe fijn en subtiel energie is, en hoe het goddelijke ook in die fijnste lagen aanwezig is en ons altijd verbindt.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens breng je met aandacht sandelhoutpasta of een druppel geur op de murti aan, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गन्धद्वारं दुराधर्षं नित्यपुष्टं करीषिणम्।
ईश्वरं सर्वभूतानां तमिहोपह्वये श्रियम्॥
ॐ गं गणपतये नमः। गन्धं समर्पयामि।ॐ gandha-dvāraṃ durā-dharṣaṃ nitya-puṣṭaṃ karīṣiṇaṃ.
īśvaraṃ sarva-bhūtānāṃ tām-ih-opahvaye śriyam.
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. gandhaṃ samarpayāmi.Hij die de geurige deur is, moeilijk te overwinnen, altijd voedzaam, de verzorgende. Ik bied hier respect aan aan de heer van alle wezens, de bron van welvaart. Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied geur aan.
Wat je doet:
Neem een verse bloem in je handen, houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en leg vervolgens de bloem voor het beeld van Ganesha. Gebruik een bloem die geurig en zuiver is, zoals jasmijn, lotus of een roos. Je kunt ook een eenvoudigere bloem gebruiken, zoals een chrysant, anjer, goudsbloem of afrikaantje.
Betekenis:
Bloemen zijn een natuurlijk symbool van schoonheid, vergankelijkheid en toewijding. Hun geur, kleur en vorm spreken zonder woorden. Tijdens de puja staan bloemen voor het zuiverste dat de natuur voortbrengt, en wat wij in nederigheid aanbieden. Bloemen herinneren ons eraan dat alles in bloei komt, straalt en uiteindelijk weer loslaat. Zo nodigen ze ons uit om ook onze eigen gedachten, zorgen en verlangens neer te leggen, en het goddelijke te naderen met eenvoud en openheid. Door Pushpam te offeren zeggen we: “Hier ben ik, met alles wat ik ben, bereid om te bloeien en weer los te laten in uw handen.”
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens leg je met volle aandacht de bloem voor de murti neer, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ श्रद्धया सिक्तया भक्त्या हार्दप्रेम्णा समर्पितः।
मन्त्रपुष्पाञ्जलिश्चायं कृपया प्रतिगृह्यताम्॥
ॐ गं गणपतये नमः। पुष्पं समर्पयामि।ॐ śraddhayā siktayā bhaktyā hārda-premṇā samarpitaḥ.
mantra-pūṣpāñjaliś-cāyaṃ kṛpayā prati-gṛhyatām.
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. puṣpaṃ samarpayāmi.Met toewijding besprenkeld, met vroomheid en oprecht liefdevol aangeboden. Moge dit offer van een mantra en een bloem met genade worden aanvaard. Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied een bloem aan.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra, steek wierook aan en zwaai de rook zachtjes kloksgewijs rond het beeld of de afbeelding van Ganesha. Gebruik wierook van goede kwaliteit, gemaakt van 100% natuurlijke ingrediënten.
Betekenis:
Wierook verspreidt zich langzaam en vult de ruimte met geur en rook die zacht omhoog kringelt. Het symboliseert onze gebeden en intenties die zich uitstrekken naar het goddelijke, en herinnert eraan dat alles vergankelijk is, en dat ieder offer zich kan vermengen met iets groters. Ook wijzelf. Wanneer we opgaan in het grotere geheel, ervaren we opnieuw eenheid en harmonie. Door dhoopam te offeren zuiveren we de ruimte en ons innerlijk. Het nodigt uit om los te laten wat zwaar is en helderheid toe te laten. Het is een stille herinnering dat we allemaal een atoom zijn van het goddelijke en eenheid & overgave de enige manier zijn om ècht in harmonie te kunnen leven.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens draai je met brandende wierook kloksgewijs rond de murti, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ वनस्पतिरसोद्भूतो गन्धाढ्यो गन्ध उत्तमः।
आग्नेयः सर्वदेवानां धूपोऽयं प्रतिगृह्यताम्॥
ॐ गं गणपतये नमः। धूपमाघ्रापयामि।ॐ vanaspati-rasodbhūto gandhāḍhyo gandha uttamaḥ.
āgneyaḥ sarva-devānāṁ dhūpo’yaṁ pratigṛhyatām.
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. dhūpam-āghrāpayāmi.De geurige rook, voortgebracht door de aroma van planten, is van de hoogste kwaliteit. Moge dit geurige offer, dat geschikt is voor alle goden, worden aanvaard. Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied geurige rook aan.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en draai de diya drie keer in een cirkelvormige beweging met de klok mee voor het beeld of de afbeelding van Ganesha. Je begint en eindigt bij de voeten.
Betekenis:
Het licht van de diya verbreidt langzaam warmte en helderheid. Het symboliseert inzicht, bewustzijn en het doorbreken van duisternis, zowel in de wereld om ons heen als in onszelf. Deepam nodigt uit om de aandacht te richten op de innerlijke vonk die altijd in ons brandt, het goddelijke dat in ons aanwezig is. Zoals de diya de ruimte verlicht, zo herinnert Deepam ons eraan dat het goddelijke overal schijnt: in ons, om ons heen, en in ieder wezen. Door het licht te offeren zeggen we eigenlijk: “Laat dit innerlijke vuur helder blijven branden, zodat ik vanuit liefde en helderheid mijn pad kan bewandelen.”
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens draai je met brandende diya kloksgewijs rond de murti, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ तैलं च वर्तिसंयुक्तं वह्निना योजितं मया।
दीपं गृह्णन्तु देवेशास्त्रैलोक्यतिमिरापहम्॥
ॐ गं गणपतये नमः। दीपं दर्शयामि।ॐ tailaṃ ca varti-saṃyuktaṃ vahninā yojitaṃ mayā.
dīpaṃ gṛhṇantu deveśās-trailokya-timir-āpaham.
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. dīpaṃ darśayāmi.Ik bied dit licht aan, dat is samengesteld uit olie en een lont, en door mij met vuur is gebrand. Mogen de goden, heersers van de drie werelden, dit licht aanvaarden en de duisternis verdrijven. Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied licht aan.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en plaats een schaaltje vers bereid eten of amandelen met een beetje ghee voor het beeld van Ganesha. Gebruik vers, zuiver, biologisch en onbewerkt voedsel (veganistisch en sattvisch).
Betekenis:
Het voedsel dat we aanbieden is eenvoudig en puur. Naivedyam helpt ons stil te staan bij het geven en ontvangen in het dagelijkse leven: hoe alles wat we geven weer terugkomt, en hoe alles wat we ontvangen door ons heen stroomt. Het herinnert ons aan karma: dat elke actie een reactie heeft, dat alles wat we doen een impact heeft. Tijdens de puja verbinden we ons met deze stroom, voelen we hoe energie en overvloed altijd rondgaan, en hoe het goddelijke aanwezig is in iedere handeling. Het is een manier om te leren geven en ontvangen met aandacht en nederigheid, en te beseffen dat ons leven een voortdurende uitwisseling is van energie en zorg.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens leg je het schaaltje voedsel voor de murti neer, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ नैवेद्यं गृह्यतां देव भक्तिं मे ह्यचलां कुरु।
ईप्सितं मे वरं देहि परत्र च परां गतिम्॥
ॐ गं गणपतये नमः। नैवेद्यं निवेदयामि।ॐ naivedyaṁ gṛhyatāṁ deva bhaktiṁ me hyacalāṁ kuru.
īpsitaṁ me varaṁ dehi paratra ca parāṁ gatim.
ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. naivedyaṃ nivedayāmi.O god, aanvaard dit voedseloffer en schenk mij onwankelbare devotie. Geef mij dat waar ik naar verlang en leid mij naar de hoogste bestemming. Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Ik bied voedsel aan.
Na voedsel hoort water. Eigenlijk hoort deze stap dus ‘bij’ naivedyam.
Wat je doet:
Houd je handen in een namaste-houding ter hoogte van je hart, reciteer de mantra en bied water aan in een lepeltje voor het beeld van Ganesha.
Betekenis:
Het spoelen van de mond staat symbool voor innerlijke reiniging. Het herinnert ons eraan dat woorden, gedachten en intenties net zo belangrijk zijn als fysieke daden. Aachamanam nodigt ons uit om onze geest te zuiveren, onze intenties helder te maken, en ons hart open te stellen voor het goddelijke. Net zoals water het lichaam reinigt en ruimte maakt voor nieuwe voeding, herinnert deze handeling ons eraan om open te zijn voor zuivere energie en inzicht. Onze intenties, gedachten, woorden en handelingen stromen rond en beïnvloeden zowel onszelf als onze omgeving. Door regelmatig stil te staan, te evalueren en te zuiveren, oefenen we openheid, aandacht en bewustzijn in ons dagelijks leven.
Mantra:
Reciteer met volle aandacht de volgende mantra.
Tijdens het reciteren van de korte mantra van Ganesha buig je eerbiedig tot de murti van Ganesha. Vervolgens leg je wat water voor de murti neer, terwijl je de mantra voltooit.
ॐ गं गणपतये नमः। नैवेद्यान्ते आचमनीयं जलं समर्पयामि।
उत्तरापोऽशनार्थं हस्तप्रक्षालनार्थं मुखप्रक्षालनार्थं च जलं समर्पयामि।ॐ gaṃ gaṇapataye namaḥ. naivedyānte ācamanīyaṃ jalaṃ samarpayāmi.
uttar-āpo’śan-ārthaṃ hasta-prakṣālan-ārthaṃ mukha prakṣālan-ārthaṃ ca jalaṃ samarpayāmi.Ik buig tot de heer van allen (Ganesha). Na het aanbieden van voedsel bied ik water aan. Ik bied water aan voor verdere reiniging, om de handen, het gezicht en de mond te reinigen.
Tijdsduur: ca. 1-2 minuten
Wat je doet:
Sluit de puja af met een persoonlijk gebed of prarthana. Breng je handen in de namaste-houding voor je hart, sluit je ogen en adem rustig in en uit. Richt je aandacht naar binnen en spreek in stilte of hardop je intenties, wensen en dankbaarheid uit aan de goddelijke aanwezigheid. Dit is een moment van persoonlijke verbinding, waarin je alles wat je tijdens de puja hebt ervaren, gezien en gevoeld, bewust overbrengt naar het goddelijke.
Betekenis:
Prarthana is het meest intieme deel van de puja: het is een directe dialoog met het goddelijke vanuit je hart. Het helpt om je eigen energie te zuiveren, je geest te richten en een diepere verbinding te ervaren. Door je wensen en dankbaarheid oprecht te uiten, versterk je je innerlijke focus en overgave. Het is een moment van spirituele openheid, waarin je je intenties met volle aandacht en vertrouwen loslaat in de universele energie.
Gebed:
Er is geen vaste tekst voor dit gebed; het kan zo simpel of complex zijn als je zelf wilt. Laat het vooral uit je hart komen en gebruik je eigen woorden. Er is geen goed of fout.
Voel bij het reciteren hoe je hart zich opent en dat je intenties zich verbinden met het grotere geheel. Sluit af door nog even in stilte te zitten, de energie te voelen en je dankbaarheid te laten resoneren in je hele wezen.
Heb je er iets aan gehad en wil je iets terugdoen? Een donatie helpt me om dit soort informatie gratis en toegankelijk te blijven delen.
Dank je wel voor je bijdrage.