Pandit worden: zo gepiept!

Ik geef vaak mijn mening over pandits. Dat er zoveel onbetrouwbare pandits zijn, dat er zoveel pandits zijn die geen kaas hebben gegeten van de prachtige filosofie en rituelen van de Hindoe Dharma, dat er pandits zijn die zelfs levens kunnen verzieken om hun zakken te vullen… Wie mijn artikelen heeft gelezen, weet wel wat ik bedoel. Vandaag wil ik het hebben over de zware kant van het panditschap.

Ik wil het niet hebben over de mensen die middels een online cursus of iets dergelijks “pandit” zijn geworden en zich alleen maar bezighouden met rituelen en prediken. Nee, iedereen kan bij mensen thuis pooja’s doen, verhaaltjes vertellen op de vyaas en bij mensen thuis. Misschien is dit wel de leuke kant van het pandit zijn, omdat het veel respect en aanzien oplevert, maar wat veel mensen – ook de zogenaamde pandits – niet beseffen, is dat er ook een andere kant is, een kant waar veel “pandits” zich niet eens mee (willen) bezighouden.

Naast het onderhouden van zijn “eigen” familie, begeleidt een ware pandit vele “andere” families, vanuit het principe dat de wereld één grote familie is (Vasudhaiva kutumbakam). Zijn privéleven is als het ware vervlochten met dat van de gemeenschap. Hij heeft zijn leven overgegeven aan de Hindoe Dharma en zo leeft hij ook. Er is geen sprake van eigen en niet-eigen; als het aankomt op Dharma, hoort een pandit zonder enige aarzeling het veld in te trekken wanneer er een beroep op hem wordt gedaan. Soms heeft een pandit drie pooja’s op een dag en moet hij van huis naar huis rennen om zijn plicht te doen. Hij hoort immers door weer en wind zijn verantwoordelijkheden na te komen.

Helaas is de praktijk dat de meeste zogenaamde “pandits” doen wat ze zelf willen in plaats van hun verantwoordelijkheden na te leven. Als ze aanzien kunnen krijgen en kunnen worden vereerd, staan ze zo bij je op de stoep. Maar als je sociale problemen hebt, zijn ze ver te zoeken. Panditaai is tegenwoordig immers net een schoolvak, zoals wiskunde of economie. Je gaat naar de les, let op wat de docent zegt, maakt aantekeningen, leert de stof en maakt de proefwerken. Af en toe heb je een practicum en dan doe je een ritueeltje. Zo gepiept, toch?

Was het maar zo makkelijk om pandit te worden, dan zouden pandits het veel makkelijker hebben. Maar wie zou dan de gemeenschap begeleiden? Wie zou dan de mensen helpen met hun problemen?

Gelukkig zijn er vandaag de dag nog pandits die de taken en verantwoordelijkheden van een ware pandit zoveel mogelijk naleven. Deze pandits, al zijn het er weinig, kennen geen gemakzucht. Zij hebben het begrip pandit doorgrond en zijn op de hoogte van hun grote verantwoordelijkheden.

Een pandit word je niet als je als “braahman” bent geboren, een pandit word je niet als je vader of opa het was, een pandit word je niet als je mensen in hokjes plaatst, een pandit word je niet door een paar maandjes rituelen te leren en vervolgens pooja’s te verrichten in mandirs en bij mensen thuis, een pandit word je niet door dikke boeken te lezen… Een pandit ben je in gedachte, woord en daad. Ben je niet ambitieus en dienstbaar? Kun je zulke grote verantwoordelijkheden niet nakomen? Zoek dan een ander “vak”!