Wees trots op het hindoeïsme!

Vrijdagavond woonde ik een lezing van Jeffrey Armstrong bij. Een inspirerende en zeer gemotiveerde spreker op het gebied van de Sanatana Dharma.

Wie is Jeffrey Armstrong?

Armstrong? Familie van Neil Armstrong zeker? “Ja, hij is mijn oom. Maar hij was een astronaut van uitwendige ruimte en ik ben een astronaut van innerlijke ruimte,” zegt Jeffrey.

Jeffrey is een ruimtevaarder op het gebied van de Vaidik Sanatana Dharma. Jarenlang heeft hij zich verdiept in de Vedische kennis en nog steeds krijgt hij er maar geen genoeg van. “Kennis is als een tour; je kan het maximum niet bereiken,” zegt Jeffrey. De tour die Jeffrey maakt is een bijzondere, namelijk een van binnen naar buiten. Tijdens deze tour is hij geleid door diverse guru’s, waaronder één swami Prabhupaada. Hij heeft veel respect voor zijn guru’s en begint zijn lezing dan ook met de guru mantra.

Tour der Vedische kennis

Vervolgens gaat hij verder met zijn verhaal over de tour der Vedische kennis. Mensen zijn niet eens aan de reis begonnen en ze vinden het al te ingewikkeld. Waarom? Omdat het moeilijk is om uit te leggen. Maar Jeffrey denkt hier anders over. “Het enige verschil is dat andere religies een begin kennen, terwijl de Sanatana Dharma geen begin noch eind kent. En dat Christenen en Moslims een boek hebben en Hindoes een bibliotheek,” zegt hij. “Een bibliotheek geeft je veel meer vrijheid om je eigen bronnen te zoeken. De Dharma geeft je de vrijheid om je eigen pad samen te stellen. Je hoeft niet van één boek uit te gaan en het wordt je niet opgelegd. Dat maakt de Dharma zo fijn,” legt hij vervolgens uit. “Bovendien is kennis te universeel om in slechts één boek te staan.”

Jeffreys standpunt is beter te verwoorden in een citaat van swami Vivekananda: “Het zijn wij die onze handen voor onze ogen houden en huilen dat het donker is.”

De Vedische bibliotheek

De Vedische rishi’s hebben een bibliotheek vol kennis aan ons geschonken. Deze kennis is verdeeld in twee onderdelen: gyaan (kennis) en karma (activiteit). Het gyaandeel bevat kennis van God, de ziel en het universum. En het karmadeel bevat kennis over ceremonieën, levensrichtlijnen enzovoorts. Door deze kennis kritisch en met logica te benaderen zullen we een balans vinden tussen deze theorie en praktijk. Kennis is dus eigenlijk het doel der mensheid.

Wat is de Vaidik Sanatana Dharma?

De Vaidik Sanatana Dharma of Eeuwige Norm is een aantal universele stellingen die ten aller tijden en voor iedereen gelden, ongeacht ras, taal, kleur, sekte, klasse en geslacht. Verstandige mensen sluiten zich aan bij datgene wat zonder enige misleiding wordt gepropageerd. Zoals Jeffrey zegt: “Hindoeïsme is geen isme, maar een Dharma!” Zij dient op een kritische wijze en met logica te worden benaderd. “Wees niet bang om het Goddelijke te betwijfelen; je bent niet onrespectvol, je gebruikt slechts je intellect,” zegt Jeffrey. “Schaam je dus niet om de Bijbel of de Koran te lezen. Het is geen schande; het gaat om logica.” Jeffrey vindt het belangrijk dat je actief op zoek gaat naar kennis. Hij moedigt de mensen dan ook aan om geloven te durven vasthouden en verwerpen.

Framen and reframen

De belangrijkste geloven vind je volgens Jeffrey in de basis van de Hindoe-identiteit. Moeten we dan groepen vormen, onszelf framen? Nee, groepen vormen zich om hun identiteit te bevestigen. En wanneer een groep zich vormt om een bepaalde identiteit naar buiten te brengen, verliezen ze ergens een gevoel van verbondenheid met de gehele mensheid. Jeffrey legt uit dat je als we eigenlijk in kadertjes zijn geplaatst. We zijn als het ware ontworpen. “Herontwerp jezelf en zeg wie je werkelijk bent!” zegt Jeffrey. We moeten herdefiniëren wie we werkelijk zijn en wat onze relatie is met onze omgeving. Of in Jeffreys woorden: “We moeten onszelf en elkaar reframen.”

Wat zijn we eigenlijk?

Zijn we dan anders dan we eruitzien? Zijn we geen mensen? Zijn we aliens, komen we van een andere planeet? Wat zijn we eigenlijk?

Jeffrey antwoordt: “We zijn manushya.” Manas betekent mind. “We’re not mankind, but mindkind,” zegt hij. Jeffrey legt uit dat onze karma voortvloeien uit ons intellect. Het intellect is één van de hoogste kosha’s (bewustzijnslagen), dat ons van andere wezens onderscheidt. Daarom heten we manushya. Wij hebben dus het vermogen om van onze omgeving te leren en onszelf te ontwikkelen. Hiervoor hebben we een standaard nodig. We missen een fundamentele basis; die is niet bij iedereen bekend. Dat maakt het ons moeilijk. Want vanuit die basis moeten we bepalen wat goed en wat slecht is. Zo weten we wat we moeten aannemen en wat we moeten verwerpen.

Rechtvaardigheid

Een heel belangrijk onderdeel van deze basis is rechtvaardigheid. Volgens Jeffrey begint rechtvaardigheid bij het herdefiniëren van onszelf en onze omgeving. Gyaan is hiervoor erg belangrijk, want zoals Jeffrey al zei, vinden onze karma plaats vanuit onze gyaan. Daarom is karma ook wel kosmische rechtvaardigheid.

Niks is toeval!

Karma komt van het Sanskritwoord “kri”, wat “doen” betekent. Jeffrey introduceert de wetenschap van karma en de manieren waarop oorzaak en gevolg onze levens beïnvloeden: “In ons leven ondergaan we zekere processen en ervaringen die we zelf hebben gekozen. Karma gaat niet over vergelding, wraak, straf of beloning; het gaat simpelweg om actie en reactie.” Kortom: wat je zaait, zul je oogsten. En zoals swami Vivekananda zou zeggen: “We zijn verantwoordelijk voor onze eigen handelingen.” Alles heeft dus een reden. Niks is toeval.

Wet van karma

De wet van karma staat centraal binnen onze Dharma. Het begrijpen van karma verbreedt onze spirituele wijsheid en openbaart de diepgaande onderlinge verbondenheid van al het leven. “Hoe meer we naar buiten komen en ons met goede zaken bezighouden, des te meer onze harten gezuiverd zullen zijn en God in ze zal zijn. Wij aanbidden noch pijn noch geneugte. We trachten door allebei te komen tot dat wat ze beiden transcendeert,” zei swami Vivekananda.

Vaidik Dharma: tolerant en rechtvaardig

“Wij Hindoes kennen geen permanente straffen zoals bijvoorbeeld de Christenen en Islamieten, die zeggen dat je maar één leven hebt en als je het verpest, je voor eeuwig zult branden in de hel. Nee, de Vaidik Dharma is tolerant en rechtvaardig. Ze geeft je de kans om jezelf te ontwikkelen. Ze geeft je het recht op vrijheid. Rechten zijn de onzichtbare wetten van de natuur. Rechtvaardigheid is dus eigenlijk Dharma,” legt Jeffrey uit.

Religie: Gebondenheid vs. vrijheid

Religies kennen geen rechten en kennen bepaalde grenzen. Religies hebben 4 hoofdkenmerken. Ze hebben een stichter, kennen één heilig boek, hebben een gelijkgeschakelde manier van verering en een gecentraliseerde hiërarchie. Daarnaast zijn ze overtuigend (er is geen andere religie), uitsluitend (degenen die het niet volgen krijgen geen geluk) en scheidend (als je ertoe behoort, behoor je geen andere gedachten aan te hangen). “Belangrijk is om te weten dat de Vaidik Sanatana Dharma, het zogenaamde Hindoeïsme, geen religie is. Ze is een levensfilosofie,” maakt Jeffrey ons duidelijk.

Hij legt uit dat er vele wegen en doelen zijn op ons pad. De Dharma geeft Haar volgers de vrijheid om hun eigen pad te kiezen. Zij zegt: “Alles is een vonk van Paramaatmaa en dus eeuwig en onvergankelijk.” Alle zielen zijn continu in ontwikkeling. En zoals swami Vivekananda en Jeffrey zeggen: “De wereld is een universiteit, waar we gekomen zijn om kennis te vergaren en ons vanuit die kennis te ontwikkelen.”

Gelijkgezindheid

Volgens Jeffrey begint het allemaal bij gelijkgezindheid. Iedereen verdient respect, want iedereen is gelijk. Hoe verschillend we ook zijn. Mens, dier, boom of plant; iedereen is een vonk van Paramaatmaa. Zoals swami Dayanand zei: “De wereld is één grote familie.” En “Manov manur bhavah; krinvanto vishvam aaryam.” O mens, word een mens; maak de wereld nobel. Vanuit die gedachte, dat principe, kunnen we handelen op de juiste manier. Gelijkgezindheid bepaalt de manier waarop wij naar onszelf en anderen kijken en is dus een heel belangrijk grondprincipe. “Waar vinden we God als we niet in onszelf en in anderen kijken?” stelde swami Vivekananda. Ook Jeffrey zegt dat we verder moeten kijken dan het lichaam. “Alles wat een bewustzijnselement (aarde, water, lucht, ether, vuur) heeft, is eeuwig. De rest is tijdelijk. En dat eeuwige moeten we dienen en respecteren. Ook in de namastegroet komen wij dit principe tegen.”

“Als je jezelf ontwikkelt, ontwikkel je de wereld”

Jeffrey legt uit dat een stevig fundament heel belangrijk is. Het is de grond voor al je handelingen. Iemand kan je die grond geven, maar als jij het niet onderhoudt, dan heb je er niks aan. Daarom moet je proberen die grond zelf stevig te maken en jezelf te ontwikkelen. “Niemand kan je leren, niemand kan je spiritueel maken. Er is geen andere leraar dan je eigen ziel,” leert swami Vivekananda ons. En zoals swami Dayanand zei: “Als je jezelf ontwikkelt, ontwikkel je de wereld.”

Swami Vivekananda leert ons ook dat het heel belangrijk is dat je in jezelf gelooft en eerlijk moet zijn naar jezelf. Maar waar beginnen we dan? “Bij onze gedachten,” antwoordt Jeffrey. Swami Vivekananda zou hetzelfde zeggen. Één van zijn wijze lessen is immers dat we zijn wat onze gedachten ons hebben gemaakt. Of zoals Jeffrey zegt: “Don’t think one live; think billions. The cure is in yourself.”

Grondprincipes

Tijdens de lezing stelt Jeffrey diverse grondprincipes aan de orde. Wie deze in zijn of haar leven integreert, hoeft nergens bang voor te zijn. Zoals de Veda’s luiden: “Dharmo rakshati rakshitaha.” (Wie de Dharma beschermt, zal beschermd worden door de Dharma).

Spirituele ontwikkeling en geluid

Jeffrey leert ons dat spirituele beoefening voor een deel in je stem zit. Wat je stem zegt, horen de oren. Dan gaat het naar je hersenen, die het weer omzetten. Hoe luider je het zegt, des te beter je verstand het kan omzetten naar kennis. Om dit te ervaren, laat hij ons een oefeningetje doen. Hij zei wat mantra’s en wij moesten hem op dezelfde toon nazeggen. De meesten van ons hadden zoiets van: “Wat is dit nou weer voor mafs?” Maar ik denk dat iedereen na de oefening wel begreep dat het ging om het openstellen voor het Goddelijke, en dat je je er niet voor moet schamen.

Jongeren en spirituele ontwikkeling

Wij jongeren leven tussen twee culturen, tussen twee werelden als het ware. Hier moeten we mee leren omgaan, niet voor schamen. Jongeren zijn de WHY-generatie. WHY staat voor World Hindu Youth. Ze zijn kritisch, willen het waarom van zaken weten. Ze leven in verschillende landen en zijn niet voorbereid op het geven van antwoorden. De vorige generaties kunnen namelijk meestal geen uitleg geven. Ze hoefden dat vroeger ook niet, want niemand vroeg ernaar. Maar jongeren willen hun antwoorden en gaan dus zelf op zoek. Mensen van andere culturen en geloven stellen immers vragen over de Dharma. En als je als Hindoe geen antwoord kan geven, sta je net voor blok. Het voelt net alsof ze met een pistool op je richten en je antwoord moet geven, anders schieten ze.

India, het centrum van de Sanatana Dharma

Jeffrey legt nog eens uit hoe bijzonder de Sanatana Dharma is en hoe hij India ziet. “De Dharma is afkomstig van God; Ze is eeuwig, oneindig en onvergankelijk; Ze is in staat om Haar volgers te behoeden en eeuwig te maken,” beschrijft hij. “En India, India is het centrum van deze bijzondere levensfilosofie,” vervolgt hij.

Deze levensfilosofie leert ons dat alles en iedereen zijn Dharma heeft. Er zijn 4 soorten dharma: samaanya-dharma (algemene dharma), svadharma (zelf-dharma), aapatta-dharma (crisis-dharma) en asaadhaarana-dharma (wonderbaarlijke dharma). Daarnaast kennen we ook bhoomidharma. Bhoomidharma gaat over hoe we leven op aarde, over onze relaties met onze omgeving. Hiervoor is het belangrijk om te weten wie we zijn. “We zijn de ziel, niet het lichaam. Dat moeten we beseffen. De ziel is satchitaanand,” leert Jeffrey ons. Sat betekent waarheid, chit betekent bewustzijn en aanand betekent zaligheid en langlevend.

Yoga: verbinden met het Goddelijke

De ziel is dus duidelijk een atoom van de Superziel, en ons doel is om ons te verenigen met de Superziel. Hoe doen we dat? “Yoga,” zegt Jeffrey. Yoga is vervlochten met Saankhya. Saankhya is de theorie en yoga de praktijk. Yoga is een wetenschap. Het is een methodische inspanning om een doel te bereiken. Als je de richtlijnen goed volgt, kan de methode herhaald worden door verschillende personen in verschillende tijden. Dit terwijl hetzelfde resultaat uit de bus komt. Dat is moksha (verlossing).

Yoga is dus eigenlijk beoefening om je te verbinden met het Goddelijke en draagt dus bij aan spirituele ontwikkeling/groei. Er bestaan verschillende niveaus van geestelijke ontwikkeling en die zijn allemaal gelijkwaardig. Want degene die op het hoogste niveau staat is ook ooit op dat lagere niveau geweest, anders was hij/zij er niet gekomen.

Patanjali yoga

Na de uitleg over wat yoga is, heeft Jeffrey het nog even over Patanjali yoga. “Yoga is ook een manier om je innerlijk te ontdekken. Alles wat een bewustzijnselement heeft – zoals mensen – is een bedekte ziel. We zijn gu (bedekt) en zijn vergeten wie we zijn. Of we zijn mensen die een spiritueel bestaan hebben, of we zijn zielen die een menselijk bestaan hebben. Een guru helpt ons om onze gu weg te halen. Gu kunnen we ook wel vertalen als verwarring.”

“Please remove what I am not”

Jeffrey laat ons onze armen omhoog doen. Dit staat symbool voor het openstaan voor het Goddelijke. Vervolgens laat hij ons de mantra “Aum Hari Aum Tat Sat” zeggen, gevolgd door “please remove what I am not”. Hierbij verzoeken we Bhagavaana om onze gu (cover) weg te halen. Daarmee bedoelen we dus ook verblindende emoties en herinneringen. Alles wat ons belemmert in onze spirituele groei of ontwikkeling is gu en moet dus verwijderd worden. Een guru neemt die gu weg door je te leiden tot spiritueel inzicht.

Aum Hari Aum Tat Sat

Hij legt de mantra ook nader uit. Hari betekent zuivere guremover, Degene die daarboven zit en onze gu weghaalt. In de Gaudiya Vaishnava traditie is Hari een naam van Vishnu, die betekent ‘Hij die steelt of wegneemt’ (verwijzend naar hoe Krishna alle ellende en angsten en zorgen wegneemt en de harten van zijn devoten steelt). Volgens Adi Shankaraachaarya’s commentaar op de Vishnu saharanaama betekent Hari ‘Iemand die samsaara vernietigt’. Samsaar is het gevangenschap in de cyclus van geboorte en dood, samen met onwetendheid, de oorzaak ervan.

Aum is het Goddelijke geluid, de oerklank, waarmee alles begint en eindigt. Tat is een verwijzing naar Paramaatmaa, wordt vertaald als “dat”. En sat betekent waarheid. Hari Aum Tat Sat betekent dus: “Hari, de oneindige Superziel, Dat is de Waarheid.” En de Waarheid is Dat wat eeuwig, oneindig en onvergankelijk is. De Waarheid is altijd compleet en volmaakt.

Nog wat korte lesjes…

Nog wat korte lesjes die Jeffrey ons wil meegeven:

1. Volledige ahimsa is niet mogelijk, maar minder het zoveel mogelijk. We streven naar ahimsa, maar zullen het pas echt maximaal kunnen bereiken als we uit deze gu-wereld (stoffelijke wereld) zijn.
2. Begin iedere dag met de Gayatri mantra en stel je open voor het Goddelijke. De mond spreekt de mantra uit en de oren horen de mantra. De ogen zijn gesloten, het lichaam ziet niks, maar de ziel ziet je Isht. Je moet je Isht blijven vasthouden in je gedachten en Zijn/Haar naam reciteren. Als je geest erg rusteloos is, kun je de mantra sneller herhalen. Wanneer het weer tot rust is, herhaal je de mantra weer langzamer. Je moet wel elke lettergreep goed en duidelijk uitspreken. Je kunt het beste korte mantra’s gebruiken. Het is belangrijk dat je de mantra goed beheerst, voordat je meditatie begint.
3. Herinner de verhalen van Bhagavaana. Het zijn lila’s. Niet zomaar verhalen, maar kosmische wetenschap.
4. Vier regels bij spirituele ontwikkeling:

• Always remember
• Never forget
• Whatever helps you remember, do that
• Whatever doesn’t help you remember, don’t do that

Infotainpravachan

Het was een hele interessante lezing. Eigenlijk was het gewoon een pravachan, maar dan op een heel andere manier gebracht, een pakkende manier. Jeffrey Armstrong is een goede prater. Hij brengt het leuk, op een infotainmentmanier. Hij weet de aandacht op zich te vestigen en heeft gevoel voor humor. Zoals jullie in dit artikel hebben kunnen merken, herkende ik in zijn lezing ook veel van swami Vivekananda’s en swami Dayanands leringen. Tevens herkende ik Bawraa Ji Maharaaj, vanwege de logische wetenschappelijke en filosofische benadering van de Sanatana Dharma in het kader van huidige moderne wetenschappen, zoals Swami Raghavanand dat zo mooi zegt.

Kortom: een zeer interessante en leerzame lezing!