Sinds ik terug ben van een 10-daagse vipassana-meditatie vraag ik me continu af wie ik eigenlijk ben, wat ik belangrijk vind, wat mijn talenten zijn en welke dromen ik wil waarmaken.

In de dagelijkse jungle komt er van alles op me af. Er zijn zoveel mogelijkheden, uitdagingen en keuzes die ik moet maken. Tegelijkertijd heb ik familie, vrienden, opdrachtgevers en mensen uit de hindoegemeenschap die verwachtingen van mij hebben.

Langzamerhand ben ik erachter gekomen dat ik mijn leven altijd heb laten leiden door al die verwachtingen, en dat ik de ander altijd voor mezelf heb gesteld. Ik ben hele dagen bezig verwachtingen van anderen waar te maken en mijn eigen ik, talenten en dromen op de achtergrond te schuiven.

Ik houd mezelf gevangen en gespannen in een wereld van verwachtingen. Soms merk ik dat ik ook onmogelijke dingen van mezelf verwacht. Fulltime werken, de stichting in mijn eentje managen, workshops en cursussen geven… en ondertussen nog sociaal zijn, sporten en gezond eten.

Maar als ik dan weer even mediteer, ontdek ik weer hoe lekker het voelt om mezelf vrij te maken van al die verwachtingen. Het is dan weer duidelijk: die eerste stap moet worden gezet, en mijn gevoel zegt dat ik er tussenuit zal moeten gaan om die stap te nemen. Anderzijds is er een sterke droom die een praktische actie vereist om het waar te kunnen maken.

Daar zit ik weer voor een wolkenveld, terwijl de hemel er zo helder en kleurrijk uitziet…

Licht neemt een belangrijke plaats in in het hindoeïsme. Licht symboliseert Brahman^[1]Auteur onbekend (2012) Upanishad Anka. Gorakhpur, India: Gita Press, p 433 (Chandogyopanishad 3.13.1-8).^[2]Egenes, T. & Reddy, K. (2002) Eternal Stories from the Upanishads. New Delhi, India: Smriti Books, pp 5-7., de ziel^[3]Auteur onbekend (2012) Upanishad Anka. Gorakhpur, India: Gita Press, p 433 (Chandogyopanishad 3.13.1-8)., de goddelijke gedaantes^[4]Auteur onbekend (2012) Upanishad Anka. Gorakhpur, India: Gita Press, p 409 (Shvetaashvataropanishad 6.14)., goddelijkheid^[5]Auteur onbekend (2012) Upanishad Anka. Gorakhpur, India: Gita Press, p 409 (Shvetaashvataropanishad 6.14)., zuiverheid^[6]Auteur onbekend (jaartal onbekend) The Bhagavad Gita (code 455). Gorakhpur, India: Gita Press, p 67-68., gelukzaligheid^[7]Auteur onbekend (jaartal onbekend) The Bhagavad Gita (code 455). Gorakhpur, India: Gita Press, p 67., de zon^[8]Auteur onbekend (2012) Upanishad Anka. Gorakhpur, India: Gita Press, p 409 (Shvetaashvataropanishad 6.14)., vuur^[9]Auteur onbekend (2012) Upanishad Anka. Gorakhpur, India: Gita Press, p 409 (Shvetaashvataropanishad 6.14)., verlossing^[10]Auteur onbekend (jaartal onbekend) The Bhagavad Gita (code 455). Gorakhpur, India: Gita Press, p 67-68., verlichting^[11]Auteur onbekend (jaartal onbekend) The Bhagavad Gita (code 455). Gorakhpur, India: Gita Press, p 67-68., voorspoed^[12]Auteur onbekend (jaartal onbekend) The Bhagavad Gita (code 455). Gorakhpur, India: Gita Press, p 67-68., kennis^[13]Auteur onbekend (jaartal onbekend) The Bhagavad Gita (code 455). Gorakhpur, India: Gita Press, p 67-68.… Volgens het hindoeïsme is licht de energie van Brahman die al het gunstige in deze wereld heeft doen ontstaan^[14]Auteur onbekend (2012) Upanishad Anka. Gorakhpur, India: Gita Press, p 409 (Shvetaashvataropanishad 6.14).. Het hindoeïsme leert ons dan ook dit licht in ons leven te integreren.

Wanneer we licht aanmaken, gaat het donker weg en dat is precies de bedoeling van de hindoeleer. Door middel van richtlijnen geeft het ons continu handvatten om het duister in ons leven te verdrijven en onszelf en ons leven daarmee te verlichten. Dat zien we met name terug in de verhalen die ons op eenvoudige wijze laten zien hoe het Goddelijke op aarde is verschenen, als het licht dat het duister (de demonen) vernietigt en daarbij vele leringen meebrengt om ons innerlijke zicht (bewustzijn) aan te wakkeren. In onze rituelen brengen we dit tot uiting door lichtjes te branden voor de beelden van de goddelijke gedaantes, zodat we een beter zicht kunnen hebben van het Goddelijke en zijn kwaliteiten en attributen. We brengen niet alleen licht als offers maar gebruiken licht ook om offers aan het Goddelijke te brengen. Dit doen we in de vorm van Agni (vuur), waar wij tijdens de havana de offers in plaatsen onder begeleiding van mantrarecitatie. Dit vuur is hetzelfde vuur als het zonlicht, de elektriciteit en het spijsverteringsvuur dat wij dagelijks ervaren. Zo heeft het licht vele kwaliteiten en vormen, waardoor het ons gehele leven doordringt en wij niet zonder kunnen.

Volgens de hindoeleer is licht (met name in de hoedanigheid van vuur) dan ook een verschijnsel dat altijd dient te overwinnen. Om deze reden behoren wij vuur niet uit te maken. Met het branden van vuur wordt gunstigheid aangeroepen en met het uitmaken van vuur roepen wij duisternis op ons af. Om deze reden horen hindoes bijvoorbeeld ook geen kaarsen uit te blazen op hun verjaardag. Het uitblazen van kaarsen wordt geassocieerd met het uitblazen van de levensjaren.

Er zijn problemen met mijn financiën, ik zit niet lekker in mijn vel, mijn relatie dreigt stuk te lopen, ik kan geen baan vinden… Ik denk dat ik Shani graha heb of iemand zwarte magie op mij heeft gebruikt. Er zit een ampuku in mij waardoor ik negativiteit aantrek. Ken jij een pandit die mij hiermee kan helpen? Misschien een astroloog, helderziende of ojha? Eigenlijk vertrouw ik geen pandits. Weet jij wat voor mantra mij kan helpen?

Wanneer we in moeilijke situaties zitten of veel te maken krijgen met tegenslagen, denken we vaak al snel aan entiteiten en andere negatieve energieën die ons en ons leven beïnvloeden. Logischerwijs zoeken we dan naar een oplossing om zo snel mogelijk van die negatieve invloeden af te komen. Sommige mensen benaderen dan een pandit, ojha, astroloog of helderziende. Op de radio, in kranten en via flyers wordt er veel reclame gemaakt dat deze mensen je van je problemen af kunnen helpen met een gelukssteen, tabeeja of hun vermeende gaven. Echter geven veel hulpbehoevenden aan dat deze diensten ze honderden tot duizenden euro hebben gekost en de problemen er nog steeds zijn. Mijn advies is dan ook om niet naar zulke mensen te gaan. Mijn overtuiging is dat als het Goddelijke ons tegenslagen heeft gegeven, hij ons ook de kracht heeft gegeven om deze tegenslagen te verminderen.

Ik heb in het verleden veel tegenslagen gehad en het heeft heel lang geduurd voordat ik uiteindelijk tot deze overtuiging ben gekomen. Mijn leven voelde als een hel en net als vele anderen dacht ik dat de problemen wel zouden oplossen als ik veel bad en rituelen verrichtte. Een jaar lang heb ik drie keer in de week uitgebreid puja gedaan, waarna ik ben overgestapt op kortere puja’s die ik jarenlang dagelijks heb voortgezet in combinatie met mantra jaapa en chalisa paatha. Ondanks het gevoel dat mijn liefde voor het Goddelijke was gegroeid, waren mijn problemen er nog steeds. Na mijn verhuizing naar Den Haag ben ik begonnen naar de mandir te gaan. In het begin alleen tijdens de hoogtijdagen en later maandelijks, waarna ik al snel vrijwilliger werd. Uiteindelijk zat ik bijna iedere week in de mandir. Maar mijn problemen verdwenen niet; ze werden zelfs groter. Ik werd lastiggevallen door mensen van de mandir en mijn naam werd door het slijk gehaald. Daarop besloot ik niet meer naar de mandir te gaan.

Het moment dat ik “verjaagd” was uit de mandir, was voor mij mijn wake up call. Die mandir bleek niet een plek waar je oplossingen vindt voor problemen. Ik besefte me toen pas dat het juist een plek was waar men religie gebruikte om mensen emotioneel en financieel uit te buiten. Vanaf dat moment ben ik nooit meer naar een mandir gegaan, heb ik nooit meer contact gezocht met pandits en heb ik geen rituelen meer verricht om oplossingen te vragen voor mijn problemen. Ik heb alleen maar diya’s gebrand om kracht en bescherming te vragen. Verder mediteerde ik dagelijks twee keer een half uur en begon ik steeds bewuster te leven. Hoe bewuster ik ben gaan leven om in harmonie te komen met mezelf en de wereld om me heen, hoe meer de problemen zich vanzelf oplosten en hoe minder tegenslagen ik kreeg. In de zeven jaar dat ik praakritik rituelen verrichtte, waarvan vier jaar me ook nog eens intensief inzette voor een mandir, heb ik nooit zoveel vooruitgang geboekt in mijn leven als in de twee jaar dat ik het Goddelijke daadwerkelijk buiten mandirs en murti’s in alles probeer te zien, bewust leef en mediteer.

Ik citeerde swami Vivekananda vaker met zijn quote “Alle krachten van het universum zijn al van ons; het zijn wij die onze handen voor onze ogen houden en huilen dat het donker is”, maar nu pas besef ik de ware betekenis hiervan. Hij heeft gelijk: de krachten om onszelf te helpen zijn werkelijk binnen ons eigen handbereik. We moeten er alleen zelf gebruik van (willen) maken. Persoonlijk vind ik de gevestigde orde van pandits, mandirs, murti puja en havana een mooie traditie maar ik zie ook vaak dat men zich op verschillende vlakken afhankelijk gesteld van dit systeem. Helaas heb ik dat zelf ook jarenlang gedaan. Maar misschien is die afhankelijkheid ook wel de reden dat er zo makkelijk misbruik wordt gemaakt van mensen die behoefte hebben aan (religieuze) hulp. Als ik iets hieruit heb geleerd, is dat wel dat het Goddelijke altijd en overal aanwezig is en ons helpt, maar we wel oprechte pogingen moeten doen om dat ons ook daadwerkelijk te realiseren.

Vandaag kijk ik terug naar een reis die inmiddels al tien jaar duurt. Een proces dat niet alleen mijn zoektocht naar antwoorden met betrekking tot het hindoeïsme markeert maar ook mijn persoonlijke ontwikkeling. HindoeDharma.nl bestaat vandaag precies 10 jaar, waarvan 1 jaar als officiële stichting.

Ooit begonnen als klein blogje om voor mezelf informatie te ordenen over de Hindoestaanse cultuur, Bollywood en het hindoeïsme. Wie had gedacht dat dat blogje zou uitgroeien tot zo’n uitgebreide en bekende website? Het is een ambitie die ik nooit heb gehad, een ontwikkeling die ik me zelfs niet in mijn dromen had voorgesteld en een uit de hand gelopen hobby die vandaag het enige onafhankelijke platform voor hindoeïsme in Nederland is. Ik kijk niet alleen terug naar de enorme ontwikkeling en vele mijlpalen die ik heb mogen bereiken, maar ook naar de vele worstelingen waarmee ik te maken heb gehad. Je zou denken dat een studie van het hindoeïsme en het delen van kennis helemaal niet zo zwaar is. Je leert Hindi, gaat in de leer bij pandits, leest wat geschriften, maakt een website en al snel ben je in staat allerlei artikelen te publiceren. Maar voor mij is dat pad niet over rozen gegaan. Ik was namelijk een meisje en geen brahmana. Pandits wilden mij niets uitleggen en ook mijn (“brahmana”) familieleden konden of wilden hun kennis niet met mij delen. Ik besloot dus maar zelf op zoek te gaan, op eigen kracht.

Het is voor mij een lange, moeizame weg geweest. De worstelingen met mezelf en mijn leven waren niet makkelijk. Ik zat nog steeds in de knel vanwege de pesterijen op de basisschool en nu kreeg ik ook nog op mijn kop van familieleden die moeilijk deden over mijn zoektocht. “Meisjes mogen niet de geschriften bestuderen en zich verdiepen in het hindoeïsme.” Dat stelde me teleur en deed me ook verdriet als gevoelig type, maar ik besloot toch verder te gaan. Het was natuurlijk ook wel spannend om een geheim te ontrafelen dat alleen “brahmana” mannen mochten weten. Al snel kwam ik in contact met enkele personen die mij er meer over konden vertellen, graag hun kennis deelden en me op weg hielpen tijdens mijn zoektocht. Door de jaren heen heb ik ze vaak lastiggevallen met vele vragen en daar gaven ze heel logische en onderbouwde antwoorden op. Dankzij hen heb ik zelfs de basis van de karmakaand geleerd. Maar toen mijn blog (waarop ik die kennis deelde) bekender werd, kreeg ik te maken met negativiteit van anderen. Hoe durfde ik als meisje de geschriften te bestuderen en te prediken over het hindoeïsme?!

Jaren hebben mensen mij geprobeerd omlaag te halen en zwart te maken. Ik kreeg ook veel bedreigingen, dat men mij wel wist te vinden en me zou vermoorden of verkrachten. Het was niet elke dag of week, maar zeker wel een paar keer in de maand. Ik werd er bang van en kon ‘s nachts vaak niet slapen. En dat als 15-jarig meisje… Emotioneel zat ik nu nog meer in de knel. De dreigtelefoontjes en -mails hadden een grote impact op mij en ik werd er ook erg bang van. “Pas maar op dat je niet voor de trein wordt geduwd die je elke maandag om 7:08 uur neemt op Den Haag Centraal,” luidde één van de bedreigingen. Wekenlang keek ik elke maandagochtend om me heen of er geen verdachte personen waren die dat zouden doen. Ik was doodsbang! Maar gelukkig waren er veel meer mensen die mijn werk wél waardeerden en er erg blij mee waren. Daar maakte een wijs persoon mij bewust van. Mijn website had gemiddeld 550 bezoekers per dag en veel mensen reageerden ook heel enthousiast op mijn artikelen. Daar heb ik veel positieve energie uit gehaald, waardoor ik toch kon doorzetten.

Het mooiste resultaat is misschien wel dat ik merkte dat anderen, en zelfs pandits, mijn werk begonnen te gebruiken. Zo deelden mensen mijn artikelen onder hun eigen naam op Hyves en deden zij alsof ze het zelf hadden geschreven. Ook enkele pandits gebruikten mijn artikelen in lezingen op de vyaasa. Verder moet ik elke keer weer stiekem glimlachen als ik een pandit met mijn boek Antyeshti zie zitten en daaruit mantra’s zie reciteren. Ook op andere gebieden blijk ik een voorbeeld. Toen ik in 2009 een mandironderzoek startte, begon een andere hindoewebsite in nog geen week daarna een eigen mandironderzoek. Toen ik een nieuw logo en nieuwe website creëerde, deed diezelfde organisatie dat voor zijn eigen website. Als ik de lay-out van mijn website veranderde, deed hij dat ook. Inmiddels heeft zijn website dezelfde lay-out, hetzelfde soort artikelen en zelfs hetzelfde lettertype als HindoeDharma.nl. Toen ik afgelopen november een Divali-workshop organiseerde, deed een organisatie datzelfde, in hetzelfde weekend. Ik publiceerde onlangs mijn artikel Voornemens werken niet en enkele dagen later verscheen er een publicatie met exact hetzelfde onderwerp. Een meer dan toevallig samenloop van activiteiten die sterk doen denken aan de Chinese copycatindustrie van 20 jaar geleden. Zelf blijf ik gewoon de koers uitzetten en voorop lopen. Met de dankbaarheid van vele volgers.

Ik ben blij dat ik anderen continu mag inspireren en voel me vereerd dat ik als voorbeeld mag dienen voor zelfs mensen die zich pandit noemen. Dat geeft hoop om de gevestigde orde te veranderen en daarmee de kennis van het hindoeïsme toegankelijk te maken voor een ieder. Op jonge leeftijd heb ik met mijn werk een zaadje mogen planten voor de maatschappij om te groeien en uiteindelijk vruchten te werpen. Daar ben ik trots op en ik hoop dat nog meer mensen HindoeDharma.nl zullen steunen, zodat wij de hindoeleer nog meer en beter met elkaar kunnen delen en ook kunnen meegeven aan volgende generaties.

Tradities en rituelen kunnen voor veel hindoes enorm waardevol zijn. Vooral de oudere generaties hechten er veel belang aan. Het geeft hen op een bepaalde manier een soort gevoel van veiligheid, gemeenschappelijkheid en een stukje identiteit dat wordt overgedragen en voortgezet. Hoewel ik me persoonlijk al enkele jaren niet meer getrokken voel tot de rituelen en tradities die ik van huis uit heb meegekregen, besloot ik me hier afgelopen Divali toch aan te houden.

Eigenlijk had ik er totaal geen zin in. Ik heb een baan van gemiddeld 50 uur per week, een stichting waar ik ook nog zo’n 30 uur per week mee bezig ben, mijn dagelijkse huishouden en daarnaast nog privécontacten die ik graag onderhoud. Waar haal ik de tijd vandaan om mijn huis grondig schoon te maken? En waarom zou ik eigenlijk aan Divali moeten doen, terwijl ik aan geen enkele hoogtijdag meer wat doe, omdat ik al dagelijks bid en mediteer? Daarnaast kan een dierbare van me ieder moment komen te overlijden. Diya’s branden, havana doen en dan nog die lekkere rookvorming in mijn huis, op mijn witte muren en mijn stoffen meubels… Ik zag het allemaal niet zitten en had al mijn smoesjes klaar om niet aan Divali te hoeven doen.

Maar toen ik maandagmiddag de schemering zag, voelde ik mijn handen toch kriebelen om die yama deep te branden. Ik besloot maar snel op te ruimen, te stofzuigen en te dweilen en brandde braaf voor zonsondergang een diya ter ere van Yama. Na wat mantrarecitatie en een persoonlijk gebedje voelde ik me opgelucht. Het is vreemd hoe een gebed van vijf à tien minuten je zo kan ontlasten. Ik besloot dus toch maar ook de rituelen van de Maha Lakshmi Puja te verrichten. De hele dinsdag heb ik alles voorbereid en woensdagavond zat ik mijn murti’s en havana kund klaar te zetten met het idee een kleine puja met havana te verrichten. Maar toen ik op het laatste moment een grote lota, mangobladeren en durva-gras tegenkwam, kreeg ik weer zo’n kriebelend gevoel: “Eigenlijk kan ik er ook een kalasha puja bij doen.” Uiteindelijk lagen al mijn religieuze spullen uitgestald.

Blijkbaar had het zo moeten zijn en ik besloot me dus over te geven aan mijn gevoel. Mijn rationele gedachten van “ik heb al meer dan een jaar geen praakritik puja meer gedaan” en “waarom doe ik dit, terwijl ik er normaal nauwelijks wat mee heb” waren ineens weg. Van het een kwam het ander en uiteindelijk zag ik ineens een hele vedi klaar en besefte ik me dat ik een uitgebreide yagya van drie uur lang had verricht. Meer dan ik eigenlijk van plan was en meer dan ik van huis uit heb meegekregen. Blijkbaar had mijn innerlijk dan toch behoefte om de rituelen en tradities van Divali uit te voeren. Toen ik na de yagya de kalasha, bloemen en lichtjes op mijn vedi zag staan, bleef ik ernaar kijken en voelde ik een enorme last van mijn schouders glijden. Ik voelde me steeds meer ontspannen en ben na het eten op de bank in slaap gevallen.

De volgende ochtend werd ik wakker en mijn raksha deep (beschermlicht) brandde nog steeds, alsof het de hele nacht over me heeft staan waken. Langzaam ging het uit en alle stress en spanning waren verdwenen uit mijn lichaam. Het was een prachtige Divali-ervaring die ik een ieder zou toewensen.